نگاهی به ابعاد و پیامدهای جنگ 8 روزه غزه

در جنگ 8 روز غزه در سال 2012، برای اوّلین بار فلسطینیان توانستند تل‌آویو و برخی دیگر از مناطق مهم یهودی‌نشین را در فلسطین اشغالی هدف موشک قرار دهند و قلب رژیم صهیونیستی را به لرزه درآورده و تنها بعد از گذشت 8 روز اسرائیل را وادار به عقب‌نشینی کنند...

     

      

در ۲۱ نوامبر سال ۲۰۱۲ میلادی تجاوز رژیم صهیونیستی به غزه تحت عنوان عملیات "ستون ابرها" پس از هشت روز با پیروزی مقاومت و پایداری مردم غزه به پایان رسید.

در این جنگ نابرابر، برای اوّلین بار فلسطینیان توانستند تل‌آویو و برخی دیگر از مناطق مهم یهودی‌نشین را در فلسطین اشغالی هدف موشک قرار دهند و قلب رژیم صهیونیستی را به لرزه درآورده و میلیون‌ها یهودی را در اراضی اشغالی مستأصل و به پناهگاه‌ها بکشانند.

تحلیلگران سیاسی اوضاع منطقه سال ۲۰۱۲ را نقطه تحول تاریخی درمبارزات با رژیم صهیونیستی می‌دانند. پیروزی حماس در جنگ هشت روزه، موفقیت بی‌سابقه‌ای بود که خسارت زیادی به رژیم صهیونیستی وارد کرد. 

در ادامه به بررسی نحوه شکل‌گیری و نتایج این جنگ می‌پردازیم:

جنگ هشت روزه غزه ۲۰۱۲میلادی
جنگ هشت روزه غزه چهارشنبه ۱۴ نوامبر ۲۰۱۲میلادی، مصادف با ۲۹ ذی‌الحجه ۱۴۳۳قمری و ۲۴ آبان ۱۳۹۱شمسی، با ترور احمد الجعبری معاون فرمانده گردان‌های عزالدین قسام (شاخه نظامی حماس) از سوی اشغالگران صهیونیست با عنوان عملیات «ستون ابرها» آغاز شد.

پس از ترور الجعبری، رژیم صهیونیستی که این عملیات را دستاورد بزرگی برای خود می‌دانست، حملات گسترده هوایی علیه نوار غزه را آغاز کرد و طی ۸ روز حملات ۱۶۳ فلسطینی را شهید و ۱۳۰۰ فلسطینی را زخمی کرد.

صهیونیست‌ها تنها در یک مورد حمله به غزه در جنایتی وحشیانه با بمباران منزل خانواده الدلو در شمال نوار غزه، اعضای ۱۴ نفره این خانواده که بیشتر آنها کودک بودند، قتل‌عام کردند که این جنایت صهیونیست‌ها محکومیت‌های جهانی را در پی داشت.

رژیم صهیونیستی در ادامه حملات خود، مقر نخست‌وزیری دولت منتخب فلسطین را با خاک یکسان کرد؛ اما سخنگوی دولت هنیه یک روز پس از این حمله در مقابل ساختمان تخریب شده، کنفرانس خبری برگزار و طی آن اعلام کرد که دولت از میان همین ویرانه‌ها فعالیت خود را ادامه می‌دهد و هرگز ملت فلسطین را تنها نخواهد گذاشت.

اسرائیل در حملات خود همچنین به مساجد و اماکن عبادی فلسطینیان نیز رحم نکرده و ۲۵ مسجد و نیز قبرستان‌های زیادی را تخریب کرد و در همین راستا «اسماعیل رضوان» وزیر اوقاف دولت منتخب فلسطین طی سخنانی در یک کنفرانس خبری که در مقابل مسجد تخریب شده «العباس» در غزه برگزار شد، گفت که بیش از ۲۵ مسجد در نوار غزه در حملات صهیونیست‌ها به طور جزئی و یا کلی تخریب شده‌اند که از جمله آن مسجد العباس، عبدالرحمن، الامین محمد، المحطه، مصعب بن عمیر، ابن عثمان، شهداء الشاطئ، علیین، مسجد قلیبو و مصلای التوحید و نیز مدرسه اوقاف شرعی در خان یونس است.

در مقابل همه این تجاوزات صهیونیست‌ها، گروه‌های مقاومت فلسطین نیز به مقابله پرداخته و در راستای دفاع از ملت فلسطین پاسخ دندان‌شکن و کوبنده‌ای به صهیونیست‌ها دادند که سران این رژیم را غافلگیر کرد. 

بر خلاف جنگ‌های قبلی، جنگ ۸ روزه با وجود مدت زمان اندک آن خسارت‌های قابل توجهی به دشمن وارد کرد و برای نخستین بار گروه‌های مقاومت شهرهای تل‌آویو و بیت المقدس را هدف شلیک موشک‌های فجر ۵ قرار دادند که وحشت زیادی در میان صهیونیست‌ها ایجاد و زندگی طبیعی در این شهرها را مختل کرد، مقاومت هم‌چنین موفق شد یک بالگرد نظامی و ۲ هواپیمایی رژیم صهیونیستی را در آسمان غزه با موشک‌های ضد هوایی و نیز دو ناوچه این رژیم را در آب‌های غزه هدف قرار دهد که خود همین موفقیت‌ها باعث شد مقاومت در عرصه جنگ روانی نیز علیه دشمن پیروز شود. شلیک بیش از ۱۵۰۰ موشک و خمپاره به سمت شهرها و شهرک‌های صهیونیستی باعث شد که ۵ میلیون صهیونیست‌ به پناهگاه‌ها پناه ببرند و بنا به اذعان رسانه‌های صهیونیست «بئرالسبع» به شهر اشباح تبدیل شده بود.

۳نظامی صهیونیست نیز در حملات مقاومت فلسطین کشته شدند، انفجار اتوبوس در قلب تل‌آویو نیز که به زخمی شدن ۲۷ نفر دیگر منجر شد، وحشت صهیونیست‌ها را بیشتر کرد. 

گردان‌های شهید «جهاد جبریل» شاخه نظامی جبهه مردمی – فرماندهی کل از نیروهای مقاومت فلسطین، مسئولیت این انفجار را بر عهده گرفت و طی بیانیه‌ای اعلام کرد: «فدائیان ما در قلب فلسطین یک پیام را به سران صهیونیستی دادند و اعلام کردند که جنایات آنان در فلسطین بی‌پاسخ نمی‌ماند؛ رزمندگان ما قادرند در هر زمان و مکان مناسبی، بذر ترس و هراس را در میان صهیونیست‌ها بکارند.» 

پاسخ‌های کوبنده مقاومت باعث شد که رژیم صهیونیستی برای برقراری دستپاچه شده و به شروط مقاومت تن در دهد و پس از ۸ روز در چهارشنبه ۲۱ نوامبر ۲۰۱۲میلادی مصادف با ۶ محرم الحرام ۱۴۳۴قمری و ۱ آذر ۱۳۹۱ شمسی با برقراری آتش‌بس میان طرفین به پایان رسید.

در همین راستا «شائول موفاز» معاون نخست وزیر سابق رژیم صهیونیستی و رهبر جناح مخالف در این رژیم اذعان کرد که حماس در این جنگ پیروز و اسرائیل بزرگ‌ترین شکست را خورده است.


خسارات فلسطینیان در جنگ ۸ روزه
گزارش‌های منتشر شده حاکی از این است که در این جنگ، ۱۶۳ فلسطینی شهید شدند که از میان آن‌ها، ۴۳ کودک، ۱۵ زن، و ۱۸ نفر سالمند بودند.

شمار زخمی‌ها ۱۲۲۲ تا ۱۳۰۰ نفر برآورد شد که ۴۳۱ نفر کودک، ۲۰۷ نفر زن و ۵۵ نفر سالمند بودند.

در این تهاجم ۱۵۰۰ حمله هوایی از سوی اسرائیلی‌ها انجام که براساس ادعای رسانه‌های صهیونیستی، ۱۹ مقر و مرکز وابسته به مقاومت از جمله مقر نخست‌وزیری حماس در غزه منهدم شد؛ اسرائیلی‌ها همچنین مدعی شدند که ۹۸۰ سامانه شلیک موشک، ۱۴۰ تونل، ۴۲ اتاق عملیات و ۲۶ پایگاه ساخت و ذخیره تجهیزات نظامی مقاومت اسلامی فلسطین را در غزه منهدم و ۳۰ نفر از فرماندهان گروه‌های مقاومت اسلامی را از قبیل احمد الجعبری، حابس مسامح، احمد ابوجلال، خالد الشاعر، اسامه القاضی و رامز حرب در این جنگ به شهادت رساندند.

گفتنی است که براساس آمار اعلام شده از سوی خبرگزاری‌‌ها، اسرائیلی‌ها در این تهاجم ۲۵ مسجد و مکان مذهبی و قبرستان را در غزه منهدم کردند.

شادی مردم فلسطین پس از پیروزی در جنگ هشت روزه

خسارات رژیم‌صهیونیستی در جریان عملیات «ستون ابرها»
نیروهای مقاومت فلسطین در نوار غزه با شلیک ۱۵۰۰ موشک و توپ به سمت مناطق یهودی‌نشین در فلسطین اشغالی، از جمله تل‌آویو، هرتصلیا، کریات ملاخی، اشدود، بئرالسبع، بیت‌المقدس غربی و … و هدف قرار دادن ۲ هواپیمای جنگی، یک بالگرد نظامی و ۲ ناوچه در آب‌های ساحلی، مقامات سیاسی و فرماندهان نظامی رژیم صهیونیستی را به شدت دچار شوک و هراس کردند.

با شلیک موشک‌های مقاومت اسلامی غزه و به صدا در آمدن آژیر خطر از سوی دولت اسرائیل روند عادی فعالیت‌های اجتماعی و اداری و آموزشی مختل و متوقف شد و بیش از پنج میلیون یهودی شرایط هراسناک و کم‌سابقه و یا بی‌سابقه جدیدی را در پناهگاه تجربه کردند.

هم‌چنین در خلال جنگ هشت روزه هزاران گردشگر سفر خود را به فلسطین اشغالی لغو و هزاران گردشگر نیز از سرزمین‌های اشغالی خارج شدند و هزاران یهودی نیز با هجوم به فرودگاه‌های اسرائیلی فرار را بر قرار ترجیح دادند. 

سخنگوی گروه «فتال» که صاحب بزرگ‌ترین هتل‌های زنجیره‌ای در فلسطین اشغالی است اعلام کرد، بسیاری از بلیط‌ها و اتاق‌های رزرو شده این هتل‌ها لغو شده است، از سوی دیگر بسیاری از پروازها به خصوص از فرودگاه بن‌گوریون در تل‌آویو لغو شده بود.

روزنامه صهیونیستی «یسرائیل هیوم» اعتراف کرد که طی جنگ هشت روزه بیش از یک میلیارد و دویست هزار دلار به اقتصاد اسرائیل خسارت وارد شده است.

مجله اقتصادی اسرائیلی «ذمارکر» که از مهم‌ترین نشریات اقتصادی اسرائیل است، یک روز پس از پایان جنگ هشت روزه، طی گزارشی نوشت که جنگ طی ۷ روز اول ۳ میلیارد شیکل معادل ۷۶۷ میلیون دلار برای تل‌آویو هزینه نظامی داشته است.

آوی دیختر وزیر دفاع شهری رژیم صهیونیستی نیز اعلام کرد که هزینه ردیابی و مهار موشک‌های مقاومت از طریق سامانه موشکی موسوم به «گنبد آهنین» در ۸ روز جنگ، بالغ بر ۲۵ تا ۳۰ میلیون دلار هزینه داشته است.

گفتنی است که مطابق اعلام منابع اسرائیلی، سامانه دفاع موشکی موسوم به گنبد آهنین که با هزینه بسیار بالا طراحی شده بود، از مجموع ۱۵۰۰ موشک شلیک شده از سوی گروه‌های مقاومت اسلامی غزه، تنها قادر شد ۴۳۱ فروند از آن‌ها را ردیابی کند.

هم‌چنین رادیو رژیم صهیونیستی اعلام کرد که چهار کشتی گردشگری که حامل ۶۰۰۰ گردشگر خارجی بود از توقف در اراضی اشغالی به دلیل فقدان امنیت ممانعت کرد و برخی شرکت‌ها هواپیمایی خارجی نیز تصمیم گرفتند که محدودیت‌هایی را در پرواز‌های خود به اسرائیل اعمال کنند. 

منابع صهیونیستی هم‌چنین بیان کردند که فرودگاه بین‌المللی بن گوریون در تل‌آویو نیز خسارت‌های زیادی را متحمل شده تا جایی که بسیاری از هواپیماها در سفر خود مسیرشان را به سمت شمال و شرق تغییر می‌دهند که این امر باعث افزایش هزینه‌های پرواز می‌شود.


مشارکت گروه‌های اسلامی جهادی در جنگ هشت روزه غزه
در جنگ هشت روزه غزه گروه‌های مختلف اسلامی و جهادی به تناسب شرایط، موقعیت و امکانات خود در این نبرد و مقاومت مشارکت داشتند.

- گردان‌های عزالدین قسام اعلام کرد ۵۷۳ قبضه توپ به سمت اراضی اشغالی شلیک و تعدادی جنگنده و قایق رژیم صهیونیستی را هدف‌گیری کرده است.

- حماس از موشک‌هایی با برد بلند که تا ۸۰ کیلومتری هرتصلیا رسید استفاده کرد و تل‌آویو و قدس را هدف قرار داد.

- گروهان‌های القدس شاخه نظامی جهاد اسلامی نیز اعلام کرد: ۶۰۰ موشک از جمله موشک فجر ۵ ـ کورنیت زمینی ـ دریایی و برای نخستین بار C۸K افزون بر موشک‌های گراد و قدس و توپ‌های ۱۰۷ بوده استفاده کرده است.

- گردان‌های ناصر صلاح‌الدین شاخه نظامی کمیته‌های مردمی، از شلیک ۲۸۰ موشک و توپ خبر داد.

- گردان‌های شهید ابوعلی مصطفی شاخه نظامی جبهه مردمی برای آزادی فلسطین اعلام کرد که ۲۴۵ موشک و ده‌ها قبضه توپ به سوی اراضی اشغالی شلیک کرد.

- گردان‌های مقاومت ملی شاخه نظامی جبهه دمکراتیک برای آزادی فلسطین اعلام کرد که ۱۵۰ موشک و توپ به سوی اراضی اشغالی شلیک کرد.

- گردان‌های الاقصی از شلیک ۸۱ موشک خبر داد که ۵۰ موشک از نوع گراد و مابقی از نوع ۱۰۷ ساخت محلی و سام ۷ بوده است.

- جماعت سلفی نیز اعلام کرد که ۶۷ موشک که ۲۰ مورد آن گراد بوده شلیک کرده‌ است.


فرجام جنگ هشت روزه غزه
جنگ هشت روزه غزه سرانجام با پا درمیانی مصر میان اسرائیل و مقاومت اسلامی فلسطین به آتش‌بس منتهی شد.

دفتر رئیس‌جمهور مصر با توزیع متنی در بین رسانه‌ها، اعلام کرد که این متن بندهای توافق‌نامه آتش‌بس به امضای گروه‌های فلسطینی از یک طرف و اسرائیل از سوی دیگر رسیده است؛ در بخشی از متن یادشده آمده است:

- رژیم صهیونیستی تمام اقدامات خصمانه علیه نوار غزه را از زمین و هوا متوقف می‌کند.
- گروه‌های فلسطینی تمامی اقدامات خصمانه از سوی نوار غزه علیه اسرائیل به ویژه پرتاب موشک و حمله از طریق مرزها را متوقف می‌کنند.
- با بازگشایی گذرگاه‌ها محدودیت در تردد افراد و انتقال کالا برطرف و برای شهروندان و ساکنان غزه تسهیلات ایجاد می‌شود.
- دو طرف متعهد شدند از هر اقدامی که به منزله خروج از این تفاهم باشد، دوری کنند و هر ملاحظه‌ای که نسبت به توافقنامه داشته باشند، از طریق مصر آن را بررسی کنند.
- ابزار اجرایی این توافقنامه نیز براساس مندرجات آن، از طریق ضمانت گرفتن مصر از دو طرف درگیر خواهد بود.


بررسی جریان‌های منطقه طی جنگ هشت روزه
درست در زمانی‌که منطقه درگیر تلاطم بحران سوریه بود، اسرائیل به غزه حمله کرد، جنگی که برای بسیاری از کارشناسان سیاسی غیر قابل پیش بینی بود و هیچ‌گونه دلیلی برای جنگ علیه غزه در منطقه نمی‌دیدند.

جنگ اسرائیل علیه غزه  تنها اختلافی بین دو طرف درگیر نبود بلکه این تنش مانند سایر تحولات خاورمیانه در سطوح مختلف منطقه‌ای و بین‌المللی تحلیل می‌شود.

در این‌باره می‌توان جریان‌های موجود در کشورهای منطقه و جهان اسلام را به سه جریان اصلی تقسیم نموده و براساس مختصات هندسی این سه در منطقه؛ به جریان شناسی جنگ هشت روزه اسرائیل علیه غزه و پیامدهای آن پرداخت.

*جریان مقاومت
اولین جریان در مقابل رژیم صهیونیستی در منطقه محور مقاومت است؛ در این محور ایران، سوریه، حزب الله لبنان و تا حدی حماس و عراق قرار داشتند. 

ویژگی اصلی این محور عدم به رسمیت شناختن اسرائیل و عدم مذاکره با این رژیم تحت هیچ شرایطی است و این محور اسرائیل را رژیمی مجعول می‌داند و درصدد است با استراتژی مقاومت اسرائیل را مجبور به عقب نشینی و اضمحلال کند.

* جریان اخوانی
محور دوم در منطقه شامل جریان اخوانی در منطقه بود که تلاش می‌کرد با رویکرد خاص خود مسأله فلسطین را حل کند. 

این جریان اسرائیل را به عنوان یک واقعیت پذیرفته و در صدد بود با هزینه‌ای کمتر و منفعت بیشتر معضل فلسطین را حل کند؛ لذا با ارتباط سیاسی و مذاکره مشکلی نداشت با این تفاوت که معتقد بود در لوای این مذاکره و ارتباط باید حقوق فلسطینیان به صورت حداکثری تأمین شود.

ترکیه و مصر به عنوان دو نماد اصلی این جریان با اسرائیل روابط دیپلماتیک و اقتصادی داشتند و از طرف دیگر نسبت به سیاست‌های خصمانه اسرائیل علیه غزه انتقاد داشتند؛ اما در عین حال هیچ‌گونه کمک نظامی و حتی سیاسی در جنگ ۸ روزه برای غزه انجام ندادند.

* جریان ارتجاع
جریان سوم که تلاش می‌کرد تا نقشی برای خود در تحولات منطقه بیابد، جریان ارتجاع در منطقه بود که عربستان و قطر در این دسته جای می‌گرفتند. 

این جریان تنها به دنبال یافتن جایگاه خود در تحولات منطقه بود و از این رو در تحولات سوریه و مسأله فلسطین به دنبال ورود خود به عنوان یکی از طرف‌های تأثیرگذار است. قطر از اینکه در نشست‌های چهارجانبه مصر برای حل بحران سوریه جایی نداشت به شدت ناراحت بود و تلاش می‌کرد با نشست دوحه این شکست را جبران کند.

این دسته از کشورها با داشتن ارتباطات مخفی با جریان‌های صهیونیستی تلاش داشتند تا جریان مقاومت در منطقه را دچار مشکل و در نهایت دچار شکست کنند. 

در حقیقت جنگ هشت روزه بین اسرائیل و حماس در غزه در حقیقت آوردگاهی بود که این سه جریان محک بخورند و حماس نیز مختصات خود را با این سه جریان مشخص سازد.

گفتنی است هر چقدر اختلاف و شکاف درونی بین دو جریان اول به حداقل برسد، توان جبهه ضد صهیونیستی در منطقه تقویت می‌شود، در نزد افکار عمومی مردم منطقه جریان مقاومت دست برتر را دارد و جنگ هشت روزه نیز در نهایت به نفع جبهه مقاومت در منطقه بود.


دلایل حمله اسرائیل به غزه در جنگ هشت روزه
* به بن‌بست رسیدن اسرائیل در منطقه
تاریخ شصت ساله اسرائیل نشان داده که این رژیم همواره حیات خود را در خطر می‌بیند به عبارت دیگر هرگاه عرصه بر این رژیم مجعول تنگ می‌شود تلاش دارد تا با جنگی خود را زنده کند. 

تجربه جنگ‌های ۳۳ روزه و ۲۲ روزه و همین‌طور جنگ‌‌های قبل از این بین اعراب و اسرائیل نشان می‌هد که جنگ برای اسرائیل تاکتیک نیست بلکه به منزله یک استراتژی است؛ یعنی حیات این کشور در بن بست‌ها آن است که با ایجاد جنگی در منطقه خود را زنده کند و از بن بست برهاند.

* شکنندگی در جامعه اسرائیل
جامعه اسرائیل به شدت شکننده است و تنها وجه اشتراک مردم این کشور دین مشترک است.

آنان در فرهنگ، زبان، نژاد اختلافات شدید داشته و نمی‌توانند با یکدیگر احساس هویت مشترک که تشکیل دهنده یک ملت است داشته باشند و تنها عاملی که توانسته این گروه‌های مختلف را گرد هم جمع کند؛ عامل دین یهود است.

اختلافات نژادی، زبانی و فرهنگی در جامعه اسرائیل باعث شده تا اختلاف طبقاتی و تبعیض‌ها در جامعه اسرائیل خود را بیشتر نشان دهد و این وضعیت بستر مناسبی برای انواع ناآرامی‌ها و بحران‌های اجتماعی در اسرائیل است.

رژیم صهیونیستی بحران چند لایه‌ای و عمیقی را در حوزه‌های مختلف اقتصادی، سیاست داخلی، سیاست خارجی و امنیت منطقه‌ای سپری کرده است و هم‌زمان با آشوب‌ها و اعتراض‌های سیاسی و اقتصادی در اسرائیل، عرصه بر نظام سیاسی این کشور که بر جامعه‌ای چند دسته حاکم است تنگ‌تر می‌شود و از این رو یکی از حربه‌های اسرائیل برای مدیریت بحران‌های اجتماعی در داخل این کشور، ایجاد جنگ و ترسیم تصویر ناامنی است، چیزی که یهود به شدت از آن می‌هراسد.

بزرگ‌ترین کابوس در فرهنگ و ذهن یهود ناامنی است و حاضر است برای آن میلیاردها دلار هزینه کند و تمامی معادلات طبیعی را بر هم بزند تا خود را زنده نگه دارد.

تراشیدن جنگی در منطقه و با یکی از دشمنان جدی اسرائیل می‌تواند برای مدتی اوضاع داخلی این رژیم را آرام کند. یهودیانی که به زندگی دنیایی و خون اهمیت زیاد می‌دهند و وجود دشمنی بیرونی و تهدید کننده یعنی از دست دادن همه چیزهایی که در زندگی یک یهودی ممکن است مهم و حیاتی باشد. 

* اثبات قدرت نظامی خود 
اسرائیل همواره در تلاش است تا با جنگ‌‌های مداوم و مختلف و هم‌چنین حضور نظامی خود در بلندهای جولان سوریه و مزارع شبعای لبنان و قسمت‌هایی از خاک مصر و اردن توفق نظامی خود را هم‌چنان حفظ کند و از آن بهره ببرد.

هر چند اسرائیل همواره در تلاش است تا موفقیت‌های نظامی خود را در جنگ‌ها و با استفاده از سخت افزارهای تسلیحاتی اثبات کند؛ اما این توان در جنگ‌های ۳۳ روزه و ۲۲ روزه به زوال گرایید و از این رو اسرائیل به جنگ برای اثبات ابهت نظامی خود نیاز دارد.

* دیدار امیر قطر با سران اسرائیلی
این صحنه سازی اسرائیل را بسیاری از اعراب پذیرفتند و حاضر به همکاری با اسرائیل شدند؛ اما جریان مقاومت در منطقه توانست آن را فرو ریخته و این تصویر پوشالی را با استفاده از ابزارهای سخت افزاری و نرم افزاری برهم بزند.

* بازنشسته کردن نخبگان سیاسی
یکی از روش های نظام سیاسی اسرائیل برای بازنشسته کردن نخبگان و نیروهای سیاسی این رژیم شروع جنگ پیش دستانه است. این روند در اسرائیل تقریبا تبدیل به یک روال شده است. 

هرگاه نظام سیاسی اسرائیل در صدد تغییراتی در سطح نیروی انسانی و نخبگان سیاسی خود می‌افتد، با شروع جنگی در منطقه تلاش می‌کند تا این نیروها در اوج قدرت و برای هدفی مقدس نظیر دفاع از سرزمین مقدس بازنشسته کند. 

استعفای ایهود باراک بعد از جنگ هشت روزه، استعفای نخست وزیر و فرماندهان عالی رتبه ی اسرائیل در جنگ های ۳۳ روزه و ۲۲ روزه نشان‌دهنده این روند است. هر چند در شکل‌گیری این روند باید عامل‌های دیگری نظیر اختلافات حزبی، اختلافات بین نظامیان و سیاسیون اسرائیل و مسائل امنیتی را اضافه کرد.

* انتخابات اسرائیل
اسرائیل در اوایل بهمن همان سال در آستانه ی انتخابات پارلمانی قرار داشت و حزب راست گرای افراطی به رهبری نتانیاهو برای کسب مجدد قدرت از یک طرف نیازمند حضور بیشتر مردم و رأی به این حزب داشت و از طرف دیگر برای رسیدن به این مقصود باید با ایجاد بحران و مدیریت آن افکارعمومی را به سوی خود جلب می‌کرد.

از این رو حزب راست‌گرای افراطی با امنیتی کردن فضای اسرائیل تلاش داشت تا در انتخابات پیروز شود؛ لذا در عملیاتی پیش دستانه به غزه حمله کرد و تلاش کرد تا از این حمله به سود انتخابات بهره ببرد؛ هر چند حزب حاکم در اسرائیل در محاسبات خود اشتباه کرد و با این شکست عملاً در موقعیتی انفعالی قرار گرفته است.


پیامدهای جنگ هشت روزه
* در هم شکستن ابهت نظامی اسرائیل
در جنگ های ۳۳ روزه و ۲۲ روزه تابوی ابهت قدرت نظامی اسرائیل که برای بسیاری از سردمداران عرب تبدیل به کابوسی مرگ بار شده بود شکست. جنگ ۸ روزه ی غزه نیز آخرین میخ بر تابوت اسرائیل بود. اسرائیل در این جنگ به هیچ یک از اهداف خود نرسید و مجبور به پذیرفتن آتش بس با شرایط حماس شد.

* تقویت جریان مقاومت
این جنگ در نهایت به نفع جریان مقاومت در منطقه شد؛ که یکی از دلایل آن موشک‌هایی بود برای اثبات ادعای جریان مقاومت در ایستادگی بر سر آرمان فلسطین، واقعیتی که اسرائیل به آن اعتراف و حماس از آن تشکر کرد. 

* آشکار شدن تناقض بین حرف و عمل جریان‌های مختلف
در این جنگ جریان اخوان به تلاش‌های دیپلماتیک بسنده کرد و مانند دیگر نشست‌های بی‌خاصیت اتحادیه عرب تنها به خودداری طرفین از درگیری بسنده کرد.

ترکیه روزه سکوت گرفت و مصر نیز بر اساس فضای انقلابی خود مجبور شد سفیر خود از اسرائیل را فرابخواند و سپس بعد از آتش بس فوراً او را به اسرائیل اعزام کند.

جریان ارتجاع نیز علی‌رغم تمام ادعاهای خود هیچ کمک تسلیحاتی به حماس نکرد.

* بازگشت موضوع فلسطین به جایگاه اصلی خود
جریان ارتجاع تلاش بسیار کرد تا بحران سوریه را  تبدیل به مسأله اول جهان اسلام کند، قطر با تمام توان سیاسی و رسانه‌ای خود، عربستان با تمام توان مالی خود به صحنه آمدند تا بحران سوریه به عنوان معضل اول منطقه جای مسأله فلسطین را بگیرد و با این تاکتیک جریان مقاومت را تحت فشار بگذارند. 

در این برنامه جریان اخوانی نیز با دامن زدن به بحران سوریه ناخواسته باعث تقویت این جریان شد. 

ترکیه نیز تمام عیار به بحران سوریه وارد شد و این جنگ سبب شد تا این تلاش‌ها به هدف نرسد و فلسطین دوباره به صدر اخبار جهان و منطقه بازگردد و دوباره افکارعموی متوجه بحران و کانون اصلی معضلات در منطقه یعنی اسرائیل شوند. 

این تهاجم باعث شد تا فشار رسانه‌ای از روی سوریه و محور جریان مقاومت برداشته شود و در بین ملت‌های منطقه هم‌گرایی بیشتری در مورد مسأله ی فلسطین به وجود بیاید.

به این ترتیب جنگ هشت روزه با توجه به جریان شناسی جریان‌های مختلف در منطقه به سود جریان مقاومت رقم خورد و پیامدهای دیگری هم‌چون برجسته شدن توان موشکی ایران، شکسته شدن تابوی گنبد آهنین اسرائیل، تن دادن رژیم صهیونیستی به شرایط حماس در آتش بس و ... را نیز می‌توان به پیامدهای این نبرد  اضافه کرد.

* استعفای برخی مقامات ارشد رژیم صهیونیستی
چهار روز پس از پایان جنگ هشت روزه، شاهد کناره گیری ˈایهود باراکˈ وزیر جنگ رژیم صهیونیستی از سمت خود بودیم که اعلام کرد از سیاست خداحافظی کرده است؛ گفته می‌شود که شکست وی در برابر نوار غزه و عدم تحقق اهدافی را که باراک طی این حمله دنبال می‌کرد، سبب اصلی این استعفا بوده است.

بلافاصله پس از باراک، ˈافیگدور لیبرمنˈ وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی نیز به اتهام فساد از سمت خود استعفا داد.


بازتاب پیروزی مقاومت در جنگ ۸ روزه غزه 
جنگ ۸ روزه غزه و در نهایت پیروزی مقاومت بازتاب‌های مختلفی داشت.

- "شیمون پرز"، رئیس رژیم صهیونیستی: "احمد الجعبری"، فرمانده گردان عزالدین قسام به دلیل مسئولیت در حملات موشکی به اسرائیل، مسئول کشته شدن تعداد زیادی از اسرائیلی‌ها است.

- روزنامه صهیونیستی "هاآرتص" با تأکید بر پیروزی مقاومت فلسطین در جنگ ۸ روزه غزه نوشت : قدرت نظامی ارتش اسرائیل، امنیت و قدرت بازدارندگی کافی ندارد.

این روزنامه هم‌چنین با اشاره به افزایش جایگاه دیپلماتیک و بین‌المللی حماس ، سفر وزیران امور خارجه برخی کشورها به باریکه غزه را اقدام بی‌سابقه و در چارچوب تحکیم جایگاه جنبش حماس دانست.

- روزنامه اسرائیلی "یدیعوت آحارونوت" نیز نوشت : جنگ ۸ روزه غزه ، مناطق مختلف اسرائیل را در معرض حملات موشکی مقاومت فلسطین قرار داد.

رژیم صهیونیستی پس از ۸ روز مقاومت فلسطینی‌ها در باریکه غزه به توافق با برقراری آتش بس در این منطقه مجبور شد.

- هود باراک، وزیر دفاع اسرائیل، با برپایی یک نشست خبری اعلام کرد که از صحنه سیاست کشور کنار خواهد رفت.

- سایت وزارت خارجه اسرائیل به نقل از رادیو اسرائیل تنها به این خبر بسنده کرد که اقدام ناگهانی اهود باراک در اعلام کناره‌گیری از این مقام و خروج از صحنه سیاست کشور، محافل سیاسی و رسانه‌های اسرائیل را به سختی به خود مشغول کرد و حتی واکنش‌های جهانی در پی داشت.

- در این میان اما برخی رسانه‌ها پس از بهت و سکوت چند روزه خود در خصوص پیروزی مقاومت تلاش کردند تا جنبه‌های مختلف پیروزی مقاومت را نادیده انگاشته و به نوعی شکست رژیم صهیونیستی را ماست مالی کنند.

- "مومن بسیسو" از تحلیلگران مسائل خاورمیانه، پیروزی مقاومت به رهبری حماس در نبرد هشت روزه با رژیم صهیونیستی را مرهون سه عامل اصلی دانست و تأکید کرد: دور از ذهن نبود که حماس در این معرکه پیروز شود و نبرد با رژیم اشغالگر را در اوج تدبیر امنیتی و نظامی و با اقتدار پایان بخشد.

۱- سران امنیتی و سیاسی رژیم اشغالگر فکر نمی‌کردند سطح فرماندهی نظامی حماس به توان فرماندهی ارتش‌های سازمان‌یافته و قدرتمند جهان رسیده باشد.

۲- حماس یک راهبرد نظامی دقیق، مطمئن و مقتدرانه را در برابر ارتش اسرائیل به اجرا درآورد و در این مسئله به خود شک راه نداد.، ایجاد صدها تونل زیر زمینی در طول و عرض نوارغزه یکی از تاکتیک‌های مبتکرانه بود.

۳- حماس اطلاعات لازم از اسرائیل را یک شبه فراهم نکرده بود، بلکه این اطلاعات در نتیجه تلاش‌های سخت و طاقت‌فرسا طی سال‌های طولانی و با مشارکت نیروهای متخصص امنیتی تهیه شده بود.

- یک روزنامه آمریکایی نیز در گزارشی اعلام کرد، تل‌آویو باید پس از جنگ اخیر علیه غزه در تاکتیک‌ها و راهبردهایش در تعامل با حماس و دیگر گروه‌های مقاومت بازنگری کند.

 - "خضر حبیب" از رهبران جنبش جهاد اسلامی فلسطین در گفتگویی تأکید کرد: جنبش جهاد اسلامی فلسطین و بقیه گروه‌های مبارز فلسطینی با سلاح‌هایی که در اختیار داشتند موفق شدند قدرت بازدارندگی مقاومت را در برابر رژیم صهیونیستی به وجود آورند.

مقاومت در این دور از رویارویی دستاوردهای زیادی را کسب کرده است که از آن میان ایجاد توازن بی‌سابقه رعب با دشمن صهیونیستی در راس آن قرار دارد به طوری که دیگر غزه حلقه ضعیف در محور مقاومت علیه رژیم صهیونیستی نیست.

- بی‌بی‌سی نوشت: قرار است در پایان ماه جاری میلادی درباره رأی‌‌گیری مجمع عمومی سازمان ملل متحد جهت پذیرش تشکیلات فلسطینی به عنوان عضو ناظر مجمع تصمیم‌گیری شود. در صورت قبول این عضویت، فلسطینی‌ها می‌توانند برای به چالش کشیدن اقدامات اسرائیل در منطقه اشغالی کرانه باختری به دادگاه‌های بین‌‌المللی شکایت کنند.

- یورونیوز نیز نوشت: هم‌زمان با اعلام آتش‌بس از سوی حماس و اسرائیل، ساکنان غزه پس از هشت روز نبرد و درگیری به خیابان‌‌ها آمدند و پایان جنگ و کشتار را جشن گرفتند، مردم اسراییل نیز از برقراری آتش بس ابراز خوشحالی کردند و به نسبت به تداوم صلح امیدوارند.

- العربیه نوشت: براساس توافقات، اسرائیل بمباران غزه و ترور شخصیت‌های فلسطینی را متوقف می‌کند و در مقابل گروه‌های فلسطینی نیز حملات موشکی خود را متوقف خواهند کرد.

- بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی گفت: با اوباما توافق کرده است که اسرائیل و آمریکا برای توقف قاچاق تسلیحات به غزه همکاری کنند.

- بی‌بی‌‌سی به نقل از ایهود باراک وزیر دفاع رژیم صهیونیستی نوشت: این کشور به همه اهداف نظامی خود در عملیات در غزه دست یافت و اکنون حماس را مسئول حفظ آتش‌بس می‌داند.

- مارک رگو سخنگوی رژیم صهیونسیتی گفت: اگر نتیجه این جنگ آرامش پایدار باشد و مردم جنوب اسرائیل بتوانند زندگی معمول خود را پی بگیرند ارزش آن را داشته است.

از سوی دیگر حسام ذملات از مقامات فتح به بی بی سی گفت، حملات اخیر در نوار غزه توانایی محمود عباس رییس تشکیلات فلسطینی را برای عضویت فلسطینی ها در سازمان ملل متحد بیشتر خواهد کرد.

- بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی گفت: در صورتی‌که آتش بس با حماس عملاً به اجرا درنیاید حملات نظامی اسراییل به غزه شدیدتر خواهد شد. وی گفت: من می‌دانم که شماری از شهروندان ما خواهان واکنش شدیدتری از ما بودند؛ شاید ما نیاز داریم که چنین واکنشی نشان بدهیم، اما در حال حاضر صلاح اسراییل این است که از این فرصت برای دستیابی به یک آتش بس پایدار استفاده کنیم!

- اوری آونری، فعال چپ‌گرای صهیونیست اظهار داشت: حماس توسط جامعه بین‌الملل و اعراب بایکوت شده بود، حال سران دولت‌ها و اعراب برای اولین بار از غزه دیدن می‌کنند و غزه موقعیتی بین‌‌المللی پیدا می‌کند و حماس قهرمان کل دنیای عرب است.

- صدای آمریکا نوشت: کلینتون دولت مصر را به خاطر بر عهده گرفتن نقش مهم در این کوشش ستود و گفت: آمریکا و مصر برای حمایت از گام‌های بعدی در روند صلح با یکدیگر کار خواهند کرد و این لحظه‌ای بسیار مهم برای منطقه است.


استقبال سازمان ملل و شورای امنیت از آتش‌بس
آتش بس در جنگ هشت روزه با استقبال سازمان ملل مواجه شد و بان کی مون در این‌باره گفت: وقت آن است که توجه همه به کسانی معطوف شود که در غزه نیاز به کمک‌های انسان‌دوستانه دارند.

وی افزود: آتش بس و توقف خشونت‌ها برای مردم دو طرف و برای جامعه بین‌الملل آرامش خاطر می‌آورد، با این حال همه از مخاطرات پیش رو باخبریم و می‌دانیم برای برقراری آتش بسی درازمدت و پایدار جزییات زیادی باید مشخص شود.ˈ

شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز در بیانیه‌ای با استقبال از آتش بس در نوار غزه از دو طرف خواست برای اجرای توافقنامه با جدیت و حسن نیت پیش بروند. 

اعضای شورای امنیت در این بیانیه با حمایت از اقدامات بین‌المللی برای اجرای توافقنامه به طور مشخص از تلاش‌های رییس جمهوری مصر و دبیرکل سازمان ملل متحد قدردانی کرده و از جامعه بین الملل خواستند برای بهبود زندگی مردم نوار غزه کمک‌های اضطراری بیشتری را از جمله سوخت، مواد غذایی و تجهیزات درمانی روانه منطقه کنند.


 شهید«احمد جعبری» که بود؟
 «احمد سعید خلیل الجعبری» ملّقب به أبومحمد در سال ۱۹۶۰ در محله الشجاعیه واقع در شرق شهر غزه به دنیا آمد.

وی دارای مدرک لیسانس در رشته تاریخ از دانشگاه اسلامی غزه است و در زمان شهادت معاون فرمانده کل گردان‌های عزالدین القسام شاخه نظامی جنبش حماس در غزه بود.

بسیاری از کارشناسان أحمد الجعبری را قوی‌ترین چهره نظامی در درون جنبش حماس در نوار غزه می‌دانستند. نزدیکانش وی را أبومحمد صدا می‌زدند. رژیم صهیونیستی به وی لقب «رئیس ستاد جنبش حماس» داده و وی را در صدر لیست سیاه ترور خود در کنار اشخاصی چون اسماعیل هنیه قرار داده بود.

الجعبری سومین فرمانده شورای نظامی حماس است که تاکنون از سوی اسرائیلی‌ها ترور شده است، صهیونیست‌ها پیش از وی صلاح شحادة را در سال ۲۰۰۲ ترور کردند و در ترور محمد الضیف در سال ۲۰۰۳ ناکام ماندند و وی در این حمله تروریستی مجروح شد. 

جعبری خود نیز بارها از سوی صهیونیست‌ها هدف قرار گرفته بود که در این ترورها فرزند وی محمد و برادرش و سه نفر از نزدیکانش به شهادت رسیده‌اند.

جعبری زندگی مبارزاتی‌اش را از جنبش فتح آغاز کرد، او چند سال بعد به علت وابستگی به این جنبش و مشارکت در عملیاتی علیه رژیم صهیونیستی در سال ۱۹۸۲ بازداشت شد.

وی ۱۳سال را در زندان سپری کرد و در این مدت در زندان با رهبران حماس از قبیل عبدالعزیز الرنتیسی، اسماعیل أبوشنب، نزار ریان، ابراهیم المقادمه و شیخ صلاح شحاده آشنا شد و همین مسأله موجب شد تا وی به جنبش حماس بپیوندد. 

وی بعد از آزادی از زندان در سال ۱۹۹۷ در دفتر سیاسی جنبش حماس در نوار غزه شروع به کار کرد و رابطه‌اش با محمد ضیف، سعد العرابید و عدنان الغول از بارزترین فرماندهان گردان‌های قسام محکم‌تر شد؛ این مسأله باعث شد تا وی به اتهام ایفای نقش حلقه وصل میان بخش نظامی و فرماندهی سیاسی جنبش حماس به دست سرویس‌های امنیتی تشکیلات خودگردان در سال ۱۹۹۸ بازداشت شود.

جعبری هم‌زمان با آغاز انتفاضه الاقصی در سال ۲۰۰۰ و زمانی که رژیم صهیونیستی مقر سرویس‌های امنیتی تشکیلات خودگردان را بمباران کرد، آزاد شد؛ در خلال همین انتفاضه جعبری با شحاده و ضیف در متحول کردن گردان‌های قسام و توسعه توانایی‌های این گردان‌ها مشارکت کرد. 

در سال ۲۰۰۳ با ترور محمد ضیف توسط رژیم صهیونیستی و ناتوان شدن جسمی وی، جعبری به عنوان فرمانده این گردان‌ها و البته در سمت معاونت ضیف انتخاب شد و ضیف با وجود ناتوانی جسمی به صورت نمادین در سمت خود ابقا شد.

جعبری بلافاصله بعد از عهده‌دار شدن این مسؤولیت، تغییراتی اساسی را در ساختار گردان‌های قسام ایجاد کرد و این گردان‌ها را از یک گروه شبه نظامی به یک شبه ارتش نظامی و منظم تبدیل کرد که شامل ده‌ها هزار رزمنده به تفکیک یگان‌های تخصصی می‌باشند.

تحرکات جعبری در نوارغزه به صورت ماهرانه و سریع و بدون محافظان شخصی بود، به همین علت ارتش اسرائیل چندین بار منزل سکونت وی را بمباران کرده، اما این بمباران در زمانی انجام شد که آن منزل خالی از سکنه بوده است. 

جعبری در به کارگیری شیوه‌های متعدد امنیتی بسیار مهارت داشت و طبق گفته‌های یکی از نزدیکانش در اغلب اوقات مبتکر شیوه‌های خاص و جالبی در فعالیت‌هایش بود، وی به گفته هم‌رزمانش هرگز از تلفن همراه استفاده نمی‌کرد و این یکی از عوامل موفقیت وی بود.

وی همواره می‌گفت: تا زمانی‌که صهیونیست‌ها سرزمین ما را اشغال کرده‌اند، هیچ راهی جز مرگ یا خروج از سرزمین‌های فلسطین اشغالی ندارند.

الجعبری شاه کلید موفقیت حماس در عملیات اسارت نظامی صهیونیست و مبادله وی با هزار اسیر فلسطینی بود. با شکست صهیونیست‌ها در حمله نظامی به غزه برای آزادسازی گلعاد شالیت صهیونیست‌ها بعد از دوره طولانی مذاکرات غیر مستقیم با میانجگری آلمان و مصر نهایتاً به مبادله شالیت با ۱۰۲۵ اسیر فلسطینی که به گفته صهیونیست‌ها دست برخی از آنها به خون صهیونیست‌ها آلوده بود، مجبور شدند. الجعبری از همان ابتدا به عنوان مسؤول این پرونده و مذاکره کننده طرف فلسطینی در این معامله بود.

تشییع پیکر الجعبری
هزاران نفر از اهالی شهر غزه در حالی که به شدت از فقدان مرد بزرگی چون سردار احمد الجعبری در جمع مقاومت فلسطین غمگین بودند پیکر این سردار رشید فلسطینی را تشییع کردند.

مراسم تشییع از درون بیمارستان الشفاء در شهر غزه آغاز و پس از انتقالش به منطقه الشجاعیه برای انجام مراسم وداع با خانواده اش و سپس انتقال به مقبره شیخ رضوان در شرق شهر غزه برای خاک‌سپاری ادامه یافت.

تشییع کنندگان فلسطینی در حین تشییع پیکر سردار الجعبری با سردادن شعارهای الله و اکبر، لا اله الاالله خواستار انتقام خون شهید الجعبری شدند و گروه‌های مسلح مقاومت فلسطینی نیز در این مراسم با شلیک گلوله‌های هوایی وعده دادند انتقام سختی از صهیونیست‌ها خواهند گرفت.

پیکر پاک سردار شهید فلسطینی احمد الجعبری مغز متفکر نظامی و امنیتی جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) پس از تشییع با شکوه توسط مردم غزه در کنار آرامگاه شیخ احمد یاسین رهبری معنوی حماس به خاک سپرده شد.


نقش پلید قطر در ترور الجعبری
بر اساس گزارشات منتشر شده چندی قبل از ترور الجعبری امیر قطر با سفر به نوار غزه، منازل شمار زیادی از رهبران حماس را از طریق خبرچین‌ها و مزدورانی که همراه تیم امنیتی‌اش بودند شناسایی کرده و هدایایی شاما خودکار و ساعت به رهبران حماس می‌دهد که دارای دستگاه‌های ردیاب ماهواره‌ای متعلق به سازمان‌های جاسوسی رژیم صهیونیستی است.

علاوه بر آن، گارد ویژه امیر قطر نیز پیش‌تر وارد غزه شده بود و محل‌های مهم رهبران حماس و مراکز این جنبش را شناسایی و مشخص کرده بود.

بر اساس این گزارش ترور احمد الجعبری فرمانده گردان‌های قسام، شاخه نظامی جنبش حماس، به همراه یک فرمانده دیگر و سه نفر از برادرش در حمله هوایی اسرائیل نتیجه این کار اطلاعاتی قطر و اسرائیل بود.

 
توجیه تل آویو برای ترور الجعبری
 تلویزیون رژیم صهیونیستی برای فرار از مسئولیت حمله یک جانبه به نوار غزه و آغاز جنگ علیه این منطقه محاصره شده مدعی شد که احمد الجعبری فرمانده نظامی ترور شده حماس در این حمله خودش را برای عملیات ربودن نظامیان اسرائیل آماده می‌کرد.

سازمان‌های جاسوسی رژیم صهیونیستی وی را رئیس ستاد ارتش حماس معرفی می‌کردند و او را در رأس لیست ترور خود قرار داد بودند.

بنی گانتس رئیس ستاد مشترک ارتش رژیم صهیونیستی اعلام کرد که ترور احمد الجعبری آغاز عملیات گسترده نظامی علیه نوار غزه است.

جنگ هشت روزه غزه نمونه‌ای از مبارزات جانانه مقاومان فلسطینی علیه رژیم نژادپرست اسرائیل بود و بر جهانیان ثابت کرد که شکست و هراس همواره برای آنانی است که بدون توجه به حقوق بشر و با تجاوز به آزادی‌های انسان‌ها در پی کسب اعتبار و آرامش برای خود هستند.

منبع:جبهه جهانی مستضعفین