راه‌حل بحران غزه چیست؟
رئیس جمهور اسبق آمریکای می‌گوید پایان جنگ غزه فقط با به رسمیت شناخته شدن حماس به عنوان یک بازیگر سیاسی مشروع در منطقه امکان‌پذیر خواهد بود...
به گزارش اشراف، «فارن پالیسی» در گزارشی به قلم «جیمی کارتر» رئیس جمهور اسبق آمریکا و «مری رابینسون» رئیس‌جمهور اسبق ایرلند به بررس بحران غزه و پیدا کردن راه‌حل مناسبی برای پایان دادن به جنگ غزه پرداخت. در این گزارش آمده است سومین جنگ غزه در طول شش سال اخیر در جریان است و با گذشت هر ساعت شمار قربانیان این جنگ نیز افزایش می‌یابد. کارشکنی‌های اسرائیل در مسیر ایجاد دولت جدید در باریکه غزه و همچنین نظارت‌های سختگیرانه مصر و اسرائیل در گذرگاه‌های این منطقه شرایط بسیار دشواری را برای شهروندان و غیرنظامیان فلسطینی بوجود آورده است و آنچه که اکنون در غزه در حال روی دادن است یک فاجعه انسانی است. نویسندگان این مقاله بر این باورند که هیچ توجیه و بهانه‌ای برای حملات عمدی اسرائیل به غیرنظامیان و شهروندان فلسطینی وجود ندارد و پذیرفتنی نیست. در پایان نیز عنوان شده جامعه بین‌الملل باید به دنبال از سرگیری کامل عبور‌و‌مرور آزاد مردم و کالاها به باریکه غزه از مسیر اسرائیل، مصر و همچنین مسیرهای دریایی باشند و این موضوع را به عنوان هدف مقدماتی خود در نظر داشته باشند.
سایت خبری تحلیلی اشراف بدون تایید محتوا و ادعاهای مطرح شده در این گزارش، ترجمه آن را صرفا جهت اطلاع نخبگان و تصمیم‌گیران عرصه سیاسی کشور از رویکردها و دیدگاه‌های اندیشکده‌های غربی منتشر می‌کند و دیدگاه‌ها، ادعاها و القائات این گزارش‌ها هرگز مورد تأیید اشراف نمی‌باشد.
■ کارشکنی‌های اسرائیل مانع از تشکیل و استقرار دولت جدید در باریکه غزه شده است ■
سومین جنگ غزه در طول شش سال اخیر ادامه دارد و فلسطینیان همچنان عزیزانشان را به واسطه این جنگ از دست می‌دهند. از زمان آغاز جنگ غزه در هشتم جولای سال جاری، بیش از ۱۶۰۰ فلسطینی و ۶۵ اسرائیلی کشته شده‌اند. بسیاری از مردم در سراسر جهان یقین دارند که این جنگ قربانیان بیشتری را خواهد گرفت و با گذشت هر ساعت شمار قربانیان این جنگ افزایش خواهد داشت.
این فاجعه حاصل کارشکنی‌های عمدی و آگاهانه‌ای است که در مسیر اقدامات امیدوارکننده ایجاد صلح در منطقه نظیر توافق آشتی میان احزاب و جناح‌های فلسطینی در ماه آوریل سال جاری صورت پذیرفت. این توافق را می‌توان امتیاز عمده‌ای از سوی حماس برشمرد. حماس با این توافق راه را برای کنترل غزه و همکاری‌های مشترک تحت اداره یک دولت تکنوکرات (فن‌سالارنه) باز نمود، دولتی که تا آن زمان هیچ عضوی از حماس را در خود جای نداده بود. این دولت جدید همچنین متعهد شد اصول اساسی تعیین شده از سوی گروه چهارجانبه صلح خاورمیانه (کوارتت) شامل سازمان ملل، آمریکا، اتحادیه اروپا و روسیه را قبول و رعایت نماید. این اصول کلی عبارتند از پرهیز از خشونت، به رسمیت شناختن اسرائیل و پایبندی به قرارداهای پیشین. اما متأسفانه اسرائیل چنین فرصتی برای ایجاد صلح دوباره را نپذیرفت و موفق شد از استقرار دولت جدید در باریکه غزه جلوگیری کند.
■ ایجاد اتحاد میان گروه‌های فلسطینی نیازمند عوامل و زمینه‌هایی است ■
برای ایجاد اتحاد میان فلسطینیان وجود دو عامل لازم و ضروری است. نخست آنکه باید دست‌کم بخش‌هایی از تحریم‌های هفت ساله و محاصره باریکه غزه که موجب انزوای جمعیت ۱٫۸ میلیونی این منطقه شده است، لغو شوند. همچنین باید فرصتی فراهم شود تا کارکنان بخش‌های آموزشی، نیروهای پلیس، کارکنان بخش خدمات رفاهی و بهداشت بتوانند حقوق خود را دریافت نمایند. اما همچنان به الزامات اولیه و ضروری برای زندگی و امرار معاش آنها توجه نمی شود و این امر از آنها دریغ می‌شود. در عوض، اسرائیل از کمک مالی قطر به حماس به منظور پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان غزه جلوگیری کرد و از طرف دیگر نیز دسترسی به باریکه غزه و ورود و خروج به این منطقه توسط نظارت‌های مصر و اسرائیل دشوارتر شد و محاصره باریکه غزه شدت بیشتری گرفت.
■ هیچ‌گونه توجیه انسانی و قانونی برای اعمال و اقدامات اسرائیل در جنگ غزه وجود ندارد ■
هیچ‌گونه توجیه انسانی و قانونی برای اعمال و اقدامات اسرائیل و ارتش آن در جنگ کنونیغزه وجود ندارد. بمب‌ها، موشک‌ها و توپخانه‌های اسرائیل بخش‌های گسترده‌ای از باریکه غزه از جمله هزاران خانه، مدرسه و بیمارستان را به طور کامل ویران کرده است. بیش از ۲۵۰ هزار نفر از خانه‌های خود در باریکه‌غزه آواره شده‌اند. صدها شهروند غیرنظامی فلسطینی در این جنگ کشته شده‌اند. بسیاری از مناطق باریکه غزه از دسترسی به آب و برق به طور کامل محروم هستند. اتفاقی که در غزه در حال روی دادن است یک فاجعه انسانی است.
■ اقدامات کنونی اسرائیل در جنگ غزه همگی جنایات جنگی هستند ■
هیچ توجیه و بهانه‌ای برای حملات عمدی به غیرنظامیان و شهروندان عادی وجود ندارد و پذیرفته نیست. اقدامات کنونی اسرائیل در جنگ غزه همگی جنایات جنگی هستند. این امر تا حدی برای هر دو طرف دخیل در این جنگ صدق می‌کند. حملات راکتی پراکنده نیروهای حماس و هدف قراردادن شهروندان اسرائیلی نیز به همان اندازه غیرقابل قبول است. با این حال، تنها سه شهروند غیرنظامی اسرائیلی به واسطه حملات راکتی فلسطینی‌ها کشته شدند، این در حالیست که اکثریت قریب به اتفاق همه ۱۶۰۰ کشته و قربانی فلسطینی مردم عادی و غیرنظامی بودند و ۳۳۰ کودک نیز در میان شمار کشته‌شدگان به چشم می‌خورد. اکنون انجام اقدامات و رسیدگی‌های قضایی بین‌المللی به منظور تحقیقات در این زمینه و همچنین پایان دادن به نقض حقوق بشر و قوانین بین‌المللی از اهمیت بسزایی برخوردار است و باید با جدیت به این موضوع رسیدگی شود.
■ شورای امنیت سازمان ملل باید اقداماتی را در جهت توقف و پایان دادن به جنگ غزه انجام دهد ■
شورای امنیت سازمان ملل متحد باید تمام تمرکز خود را بر اقداماتی معطوف نماید که بتوان از این طریق استفاده بالقوه طرفین درگیر در جنگ از نیروی نظامی را محدود نمود. این شورا باید قطعنامه‌ای را در خصوص به رسمیت شناختن شرایط غیرانسانی در غزه و همچنین دستور برای توقف تهاجم و محاصره صادر نماید. همچنین در این قطعنامه باید بر لزوم حضور ناظران بین‌المللی در غزه به منظور ارائه گزارشاتی در مورد تحرکات در داخل و خارج از غزه و همچنین نقض آتش‌بس اذعان شود. از دیگر اقدامات در این زمینه تأکید بیشتر بر اقدامات نظارتی شدید و سختگیرانه در جهت جلوگیری از ارسال و قاچاق تسلیحات به باریکه غزه است. مذاکرات و گفتگوهای اولیه و مقدماتی در این زمینه انجام شده است. اعضاء بنیاد پیشکسوتان (از جمله نویسنده این مقاله) امیدوارند این مذاکرات و گفتگوها ادامه پیدا کرده و به نتیجه نیز برسد.
■ اقدامات دولت سوئیس در جهت کمک به بحران غزه ■
دولت سوئیس بنا به درخواست فلسطینیان درصدد تشکیل و برگزاری یک کنفرانس بین‌المللی در خصوص بحران باریکه غزه و با حضور کشورهای عضو کنوانسیون ژنو (پیمان چهارم ژنو) است، کنوانسیونی که برای ایجاد و حفظ قوانین بشردوستانه در شرایط جنگ تلاش می‌کند. این امر می‌تواند اسرائیل و حماس را تحت فشار قرار دهد به وظایف خود تحت قوانین و مقررات بین‌المللی در خصوص حفاظت از جان شهروندان غیرنظامی و عادی عمل کنند. ما امیدواریم تمامی کشورها، به‌ویژه قدرت‌های غربی در این کنفرانس شرکت کرده و به تعهدات خود در خصوص حمایت از کنوانسیون چهارم ژنو عمل نمایند، کنوانسیونی که به شرایط و اوضاع مردم و شهروندان در سرزمین‌های اشغالی توجه و رسیدگی می‌کند.
■ در حال حاضر وحدت میان جنبش فتح و حماس بسیار مستحکم‌تر از گذشته است ■
در حال حاضر وحدت میان جنبش فتح و حماس بسیار مستحکم‌تر از گذشته است. ما به عنوان اعضاء بنیاد پیشکسوتان بر این باوریم که این اتحاد و همبستگی یکی از دلگرم‌کننده‌ترین تحولات در سال‌های اخیر است و به گرمی از چنین رویدادی استقبال می‌کنیم. این اتفاق فرصتی را در اختیار حکومت خودگردان فلسطینی قرار می‌دهد تا کنترل باریکه غزه را دوباره بدست گیرد، و این امر نخستین گام ضروری در جهت لغو محاصره باریکه غزه از سوی اسرائیل و مصر خواهد بود.
■ حکومت خودگردان فلسطین قادر نیست به تنهایی امور باریکه غزه را اداره نماید ■
حکومت خودگردان فلسطین قادر نیست به تنهایی امور باریکه غزه را اداره نماید. این تشکیلات به بازگشت سریع طرح «همکاری مرزی اتحادیه اروپا» نیاز دارد. این طرح در سال ۲۰۰۵ میلادی با هدف کمک به نظارت بر عبور و مرور از مرزها شکل گرفت و در سال ۲۰۰۷ میلادی نیز به حالت تعلیق در آمد. کاترین اشتون، نماینده ارشد اتحادیه اروپا، در حال حاضر خواستار اجرای مجدد این برنامه شده است که علاوه بر رفح، تمامی گذرگاه‌های غزه را نیز در بر گیرد. ناظران بین‌المللی نیز بر اساس قطعنامه شورای سازمان ملل و به منظور حفاظت از جان شهروندان عادی و غیرنظامی در باریکه غزه و مرزهای آن مستقر خواهند شد و مصر و اسرائیل نیز باید به نوبه خود با آنها همکاری کنند. حضور نیروهای حافظ صلح بین‌المللی فعال در صحرای سینا که بر اساس پیمان صلح بین دو کشور اسرائیل و مصر در سال ۱۹۷۹ منعقد شد، اقدام ارزشمندی است که می‌تواند به ایجاد اعتماد میان این دو کشور کمک شایانی کند.
■ راه‌حل بحران غزه ■
جامعه بین‌الملل باید به دنبال از سرگیری عبور‌و‌مرور آزاد مردم و کالاها به باریکه غزه از مسیر اسرائیل، مصر و همچنین مسیرهای دریایی باشند و این موضوع را به عنوان هدف مقدماتی خود در نظر داشته باشند. همزمان با این موضوع آمریکا و اتحادیه اروپا نیز باید بپذیرند که حماس نه تنها یک نیروی نظامی، بلکه یک نیروی سیاسی نیز به شمار می‌آید. در واقع نمی‌توان آرزو داشت حماس نابود شود و یا اینکه این گروه خود به نابودی‌اش کمک کند. غرب تنها می‌تواند از طریق به رسمیت شناختن مشروعیت حماس به عنوان یک بازیگر سیاسی در منطقه که نماینده بخش قابل توجهی از مردم فلسطین نیز به شمار می‌رود، و همچنین اعطای مشوق‌های مناسب به این گروه آن را تشویق نماید تا سلاح‌های خود را بر زمین بگذارد. از انتخابات سال ۲۰۰۶ میلادی که حماس تحت نظارت‌های بین‌المللی در فلسطین به قدرت رسید، رویکرد غرب آشکارا در جهت مخالف گام برداشته است.
در نهایت اینکه، یک صلح پایدار در گرو ایجاد کشور فلسطین در همسایگی اسرائیل است. رهبران اسرائیل، فلسطین و قدرت‌های بزرگ جهانی باید باور داشته باشند که می‌توان با تغییر در سیاست‌های اتخاذی، اسرائیلی‌ها و فلسطینیان را به هم نزدیک‌تر کرد و به زمانی نزدیک شد که در این سرزمین مقدس صلح پایدار ایجاد شود.
منبع : اشراف
