چرا ترکیه از اندیشه تجزیه عراق عقبنشینی کرد؟
سه شنبه, ۱۰ تیر ۱۳۹۳، ۱۱:۲۰ ب.ظ
ترکها در محاسبات راهبردی خود به این نتیجه رسیدهاند که تجزیه عراق و تشکیل دولت مستقل کردی میتواند مقدمه تجزیه بخشهای کردنشین این کشور نیز باشد...
تا همین چند روز قبل و در ادامه کارشکنیهای سیاسی، برخی مقامات دولت ترکیه از تشکیل دولت کردی مستقل در عراق استقبال میکردند.
رابطه خوب اقتصادی و نفتی ترکها با بارزانی این گمانه را تقویت کرده است که ترکیه جز اولین کشورهای خواهان تجزیه عراق و به خصوص استقلال کردستان این کشور باشد. چنانچه سین سیلیک سخنگوی حزب عدالت و توسعه گفته است: تفکر ایجاد کشور مستقل کرد قبلا حساسیت زا بود اما واقعیتی به نام کردستان وجود دارد و این حتمی است.
اما دولت ترکیه، در آخرین موضع، مخالفت شدید خود را با جدایی اقلیم کردستان از عراق در پی هجوم گروه تروریستی «داعش» به شمال و غرب عراق اعلام کرد.
«بولن آرنچ» معاون نخستوزیر ترکیه در پایان نشست کابینه این کشور، گفت: «تمام جهان میداند موضع رسمی این است که عراق نباید تجزیه شود، اسلحه کنار گذاشته شود و خونریزیها پایان یابد و عراق جامعهای یکپارچه و متحد باقی بماند.»
آرنچ درخواست «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی را درباره تاسیس یک دولت مستقل کرد در شمال عراق، کاملا رد و تأکید کرد «عراق دارای دولت و قانون اساسی است.»
برخی کارشناسان دلایل ذیل را در چرخش دولت ترکیه را به دلایل ذیل می دانند:
الف: ترکیه در چند روز اخیر به خوبی متوجه شده که آمریکا نیز در تحولات عراق مجبور به عقب نشینیهای شده و حتی برخی منابع معتقدند به عربستان نیز برای مشارکت دادن اهل سنت در دولت آینده عراق و تشکیل دولت جدید فشارهای را وارد کرده است. ترکها همچنین این اعتقاد را پیدا کردهاند که حوادث سوریه نشان داده، نمیتوان به آمریکا تکیه کرد و بنابراین دست به عص شدن آمریکا در عراق نیز دور از انتظار نیست. بنابراینبه نظر می رسد ترکیه به این نتجه رسیده که موضعگیری رادیکال درباره عراق بدون پشتیبانی کامل آمریکا چندان برایشان صرف نمیکند.
ب: اردوغان از مدت ها قبل خود را برای شرکت در رقابتهای ریاست جمهوری آماده کرده و امروز نیز نامزدی خود را در انتخابات ریاست جمهوری رسما اعلام کرد. ورود رادیکال دولت ترکیه به تحولات عراق در حالیکه عملکرد دولت اردوغان در سیاست خارجه به خصوص در پرونده سوریه مورد انتقاد شدید مخالفان قرار دارد به صلاح وی در جریان مبارزات انتخابایت نیست و ممکن است که موجب ریزش رای وی به خصوص در میان شیعیان و علویها ترکیه شود. اردوغان برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری نیاز دارد که انتقادات از خودش را در سیاست خارجه کاهش دهد.
ج: در نتیجه سیطره گروه تروریستی داعش بر استان موصل میزان صادرات ترکیه به عراق طی یک ماه اخیر ۲۱ درصد کاهش پیدا کرده است. "محمد بویوککچی" رئیس اتحادیه صادرکنندگان ترکیه نیز در این باره اظهار داشت: صادرات ترکیه به عراق از زمان سیطره تروریستها بر موصل کاهش پیدا کرده و از مسیرهای جایگزین از جمله کرکوک فقط میتوان مقادیر کمی از صادرات را عبور داد. ترکیه از طریق درگیری با بشار اسد نیز میلیونها دلار ضرر اقتصادی کرده و اینک تحولات عراق می تواند برای آنها ضررهای اقتصادی بیشتری به همراه بیاورد.
د: ترکها در محاسبات راهبردی خود به این نتیجه رسیدهاند که تجزیه عراق و تشکیل دولت مستقل کردی میتواند مقدمه تجزیه بخشهای کردنشین این کشور نیز باشد. به همین دلیل با وجود ارتباطات اقتصادی گسترده با کردستان عراق به استقلال آن چندان رضایت نمیتوانند بدهند و نگران هستند.
رابطه خوب اقتصادی و نفتی ترکها با بارزانی این گمانه را تقویت کرده است که ترکیه جز اولین کشورهای خواهان تجزیه عراق و به خصوص استقلال کردستان این کشور باشد. چنانچه سین سیلیک سخنگوی حزب عدالت و توسعه گفته است: تفکر ایجاد کشور مستقل کرد قبلا حساسیت زا بود اما واقعیتی به نام کردستان وجود دارد و این حتمی است.
اما دولت ترکیه، در آخرین موضع، مخالفت شدید خود را با جدایی اقلیم کردستان از عراق در پی هجوم گروه تروریستی «داعش» به شمال و غرب عراق اعلام کرد.
«بولن آرنچ» معاون نخستوزیر ترکیه در پایان نشست کابینه این کشور، گفت: «تمام جهان میداند موضع رسمی این است که عراق نباید تجزیه شود، اسلحه کنار گذاشته شود و خونریزیها پایان یابد و عراق جامعهای یکپارچه و متحد باقی بماند.»
آرنچ درخواست «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی را درباره تاسیس یک دولت مستقل کرد در شمال عراق، کاملا رد و تأکید کرد «عراق دارای دولت و قانون اساسی است.»
برخی کارشناسان دلایل ذیل را در چرخش دولت ترکیه را به دلایل ذیل می دانند:
الف: ترکیه در چند روز اخیر به خوبی متوجه شده که آمریکا نیز در تحولات عراق مجبور به عقب نشینیهای شده و حتی برخی منابع معتقدند به عربستان نیز برای مشارکت دادن اهل سنت در دولت آینده عراق و تشکیل دولت جدید فشارهای را وارد کرده است. ترکها همچنین این اعتقاد را پیدا کردهاند که حوادث سوریه نشان داده، نمیتوان به آمریکا تکیه کرد و بنابراین دست به عص شدن آمریکا در عراق نیز دور از انتظار نیست. بنابراینبه نظر می رسد ترکیه به این نتجه رسیده که موضعگیری رادیکال درباره عراق بدون پشتیبانی کامل آمریکا چندان برایشان صرف نمیکند.
ب: اردوغان از مدت ها قبل خود را برای شرکت در رقابتهای ریاست جمهوری آماده کرده و امروز نیز نامزدی خود را در انتخابات ریاست جمهوری رسما اعلام کرد. ورود رادیکال دولت ترکیه به تحولات عراق در حالیکه عملکرد دولت اردوغان در سیاست خارجه به خصوص در پرونده سوریه مورد انتقاد شدید مخالفان قرار دارد به صلاح وی در جریان مبارزات انتخابایت نیست و ممکن است که موجب ریزش رای وی به خصوص در میان شیعیان و علویها ترکیه شود. اردوغان برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری نیاز دارد که انتقادات از خودش را در سیاست خارجه کاهش دهد.
ج: در نتیجه سیطره گروه تروریستی داعش بر استان موصل میزان صادرات ترکیه به عراق طی یک ماه اخیر ۲۱ درصد کاهش پیدا کرده است. "محمد بویوککچی" رئیس اتحادیه صادرکنندگان ترکیه نیز در این باره اظهار داشت: صادرات ترکیه به عراق از زمان سیطره تروریستها بر موصل کاهش پیدا کرده و از مسیرهای جایگزین از جمله کرکوک فقط میتوان مقادیر کمی از صادرات را عبور داد. ترکیه از طریق درگیری با بشار اسد نیز میلیونها دلار ضرر اقتصادی کرده و اینک تحولات عراق می تواند برای آنها ضررهای اقتصادی بیشتری به همراه بیاورد.
د: ترکها در محاسبات راهبردی خود به این نتیجه رسیدهاند که تجزیه عراق و تشکیل دولت مستقل کردی میتواند مقدمه تجزیه بخشهای کردنشین این کشور نیز باشد. به همین دلیل با وجود ارتباطات اقتصادی گسترده با کردستان عراق به استقلال آن چندان رضایت نمیتوانند بدهند و نگران هستند.
منبع : جهان نیوز