پروژه های اردوغان برای جبران شکست هفتم ژوئن
خودخواهی های اردوغانی موجب شده است که جان انسان ها برای وی و یارانش اندک ارزشی نداشته باشد و در راه رسیدن به مقاصد خویش از انجام هیچ کاری دریغ نکنند اما انتخابات یکم نوامبر نشان خواهد داد که اردوغان به نتایج دلخواه خویش نخواهد رسید...
حکایت این روزهای ترکیه همگان را به یاد دهه 90 میلادی می اندازد؛ روزهایی که آشوب و ناامنی ترکیه را فرا گرفته بود. شاید جای سوال باشد که چه اتفاقی در این کشور رخ داده است که امروز شاهد جنگ داخلی در این کشور هستیم. حزب حاکم عدالت و توسعه در این بازی چه نقشی دارد و چه کسی رهبری اختلافات ترکیه را در دست دارد؟ در این نوشتار خواهیم کوشید تا به زمینه های شکست AKP، درگیری های کنونی و چشم انداز قدرت این حزب در این کشور بپردازیم.
1- شکست هفتم ژوئن
انتخابات پارلمانی ترکیه در هفتم ژوئن برگزار شد؛ انتخاباتی که اقتدار سیزده ساله حزب عدالت و توسعه را به چالش کشید و اکثریت پارلمان را از این حزب ستاند. آیا اردوغان و یاران وی در حزب عدالت و توسعه به این نتیجه رضایت دادند؟ اتفاقاتی که بعد از انتخابات هفت ژوئن در این کشور رخ داد، حامی پیام دیگری بود؛ پیامی که اتفاقات امروز ترکیه را توجیه می کند.
تشکیل حکومت موقت در ترکیه
در صورتی که اردوغان و حزب متبوع وی از نتیجه انتخابات رضایت داشتند، تشکیل دولت ائتلافی به مشکل بر نمی خورد اما داستان تشکیل دولت ائتلافی میسر نشد و در فرصت 45 روزه چهار حزب بزرگ موفق به تشکیل چنین دولتی نشدند. در صورت مشاهده دقیق اتفاقات چند ماه اخیر به این نتیجه خواهیم رسید که همه اتفاقات امروز ترکیه ریشه در شکست هفتم ژوئن دارد؛ شکستی که اردوغان را بر آن داشت که به فکر جبران آن باشد. تشکیل دولت ائتلافی با شکست مواجه شد؛ برنامه ای که می توان ادعا کرد به صورت مدیریت شده انجام گرفت. در ترکیه ای که حزب عدالت و توسعه امکان تشکیل دولت تک حزبی را از دست داده بود، قابل پیش بینی بود که به هر صورت ممکن دولت ائتلافی نباید تشکیل شود.
به بن بست رسیدن تشکیل دولت ائتلافی
پیش بینی ها درست از آب درآمد و تشکیل دولت ائتلافی با بن بست سیاسی مواجه شد. حال در این برنامه مدیریت شده نوبت به مراحل دیگر این پازل رسید. ابتدا بایستی پرسید که چرا دولت ائتلافی شکل نگرفت، سوالی که پاسخ آن نسبتا ساده است اما سوال مهم تر از آن بدین شرح است که اردوغان چه چیزی در سر می پروراند. حال که شاهد شکست خویش در کسب اکثریت پارلمانی بود، چه برنامه ای می توانست از سوی وی و حزب متبوعش دنبال شود. برای پاسخ به این سوال بایستی به عامل شکست انتخاباتی اردوغان توجه نمود و بدون درک این مهم امکان پیش بینی سخت خواهد بود.
2- کردها؛ عامل شکست اردوغان
بر کسی پوشیده نیست که عامل اصلی شکست اردوغان و حزب متبوع وی در انتخابات هفتم ژوئن کردها هستند. اما سوال مهم دیگر این است که چرا کردها عامل شکست حزب عدالت و توسعه هستند؟ کردهایی که اکثر آرای آن ها در انتخابات های قبلی در سبد رای حزب عدالت و توسعه قرار داشت، در انتخابات اخیر چه اتفاقی بر آن افتاد؟
حزب دموکراتیک خلق ها عامل شکست AKP
رهبری کردها از سوی حزب دموکراتیک خلق ها پاسخ اصلی این سوال را تشکیل می دهد؛ به طوری که کسب حدود 13 درصد آرا از سوی این حزب و افت حدود 8 درصدی آرای حزب عدالت و توسعه معنادار بود. گفتنی است که از 4 حزب اصلی ترکیه، رقابت حزب عدالت و توسعه با حزب دموکراتیک خلق ها به عنوان دو سر طیف در انتخابات اخیر معادلات اردوغان را به هم ریخت. اردوغان به فکر کسب 400 کرسی برای رسیدن به مقاصد خود یعنی تغییر قانون اساسی و جایگزینی نظام ریاستی به جای نظام پارلمانی فعلی بود اما حضور حزب دموکراتیک خلق ها همه خیالات اردوغان را به رویا تبدیل کرد.
گرچه همه کردها به حزب دموکراتیک خلق ها رای ندادند اما اکثر آرای آن ها در سبد رای این حزب جمع شد. در اتفاقات اخیر که شاهد جنگ داخلی بین ترک و کرد در این کشور هستیم، اردوغان به دنبال تغییر معادله به نفع حزب متبوع خویش است.
3- جنگ داخلی بین ترک و کرد
در حال حاضر جنگی که همه این سرزمین را تحت تاثیر خود قرار داده است، ادامه برنامه های اردوغان برای جبران شکست خویش در انتخابات پارلمانی است. چنان که اشاره شد، این برنامه ریزی با بن بست رساندن دولت ائتلافی شروع شده است و حال در مرحله دوم آن به سر می بریم.
دروغی که رو شده است!
سوال مهمی که در این جا مطرح می شود، سوال از چگونگی امتیاز گرفتن اردوغان از جنگ داخلی است. حدود دو ماه از جنگ داخلی ترکیه در شرق و جنوب شرق ترکیه گذشته و تلفات سنگینی از طرفین بر جای گذاشته است؛ حال در چنین وضعیتی چگونه امکان افزایش محبوبیت اردوغان و حزب متبوع وی وجود دارد؟ در پاسخ بایستی گفت که اردوغان به فکر ایجاد وحدت کاذب در این کشور و کسب آرای احزابی مانند حزب حرکت ملی است اما اردوغان در این پروژه خود نیز موفق نخواهد شد.
دولت باغچلی، رئیس حزب حرکت ملی ترکیه که طی اظهاراتی در یک کنفرانس مطبوعاتی اقتدار سیزده ساله حزب عدالت و توسعه و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه را مورد انتقاد شدید قرار داده بود، به کشته شدن 127 نیروی پلیس از هفتم ژوئن تا به حال اشاره کرد.
جهت مشاهده و دانلود فیلم کلیک کنید
وی در این کنفرانس مطبوعاتی اشاره کرد که خون 127 کشته ای که از هفتم ژوئن تا به حال کشته شده اند در پیشانی حزب عدالت و توسعه است و حزب عدالت و توسعه عامل این کشتار است.
بر اساس نتایج یک نظرسنجی که اخیرا انجام گرفته است، محبوبیت حزب عدالت و توسعه نزدیک به دو درصد کاهش داشته است. در مقابل میزان محبوبیت حزب جمهوری خواه خلق، بیش از ۲۸ درصد است که نسبت به انتخابات پارلمانی سه درصد افزایش یافته است. حزب ناسیونالیست «حرکت ملی» نیز از حمایت ۱۶ و هشت دهم درصد برخوردار است و محبوبیت حزب دموکراتیک خلق های ترکیه با افزایش چهار دهم درصدی به ۱۳ و نیم درصد رسیده است. (1)
نتایج این نظرسنجی نشان می دهد که اردوغان به نتیجه دلخواه خود نرسیده است. اما بایستی پرسید که چرا پروژه اردوغان با شکست مواجه شد؟
پاسخ به این سوال چندان مشکل نیست؛ چرا که فریب کاری اردوغان و برنامه وی برای همه آشکار شده است. سخنان دمیرتاش، رئیس مشترک حزب دموکراتیک خلق ها گویای این حقیقت است که اردوغان را متهم می کند به برنامه ریزی علیه این حزب و کاستن آرای آن.
حال که دست اردوغان برای همه رو شده است، چه آینده ای بر این اختلافاتی که به جنگ بین ترک و کرد منجر شده است، هویت کردها را در برابر هویت ترکی آشکارتر و تعصب آن ها را برای حمایت از حزب کردی بیشتر کرده است متصور است؟
4- چشم انداز
اظهارات اخیر داوود اغلو درباره آینده جنگ داخلی ترکیه جای تامل دارد. احمد داوود اوغلو، نخست وزیر موقت ترکیه که در گردهمایی بزرگی تحت عنوان "میتینگ یک صدا" که در اعتراض به تروریسم در میدان "ینی کاپی" استانبول سخنرانی می کرد، در سخنان خود عنوان کرده است: در مقابل کسانی که در برابر ملت ترکیه دست به سلاح برده اند به هیچ عنوان گردن خم نخواهیم کرد. تا 1 نوامبر 2015 کارهای زیادی انجام خواهیم داد. شما ملت ترکیه، حزب دموکراتیک خلق ها را زیر حدنصاب انتخابات خواهید برد. تا 1 نوامبر 2015 اقدامات زیادی صورت خواهیم داد و بار دیگر حزب عدالت و توسعه به تنهایی حاکمیت را به دست خواهد گرفت. ما به مبارزات خود تا آخر، تا زمانی که پ.ک.ک خلع سلاح شود ادامه خواهیم داد. تا زمانی که کوه های خود را از وجود عناصر پ.ک.ک پاک نکرده ایم و نظامیان پ.ک.ک را از داخل شهرها به خصوص شهرهای کردنشین ترکیه خارج نکرده ایم این مبارزات را شبانه روزی ادامه خواهیم داد. (2)
این سخنان حکایت از یک آینده تلخ برای مردمان این سرزمین دارد. خودخواهی های اردوغانی موجب شده است که جان انسان ها برای آن ها اندک ارزشی نداشته باشد و در راه رسیدن به مقاصد خویش از انجام هیچ کاری دریغ نکنند اما انتخابات یکم نوامبر نشان خواهد داد که اردوغان به نتایج دلخواه خویش نخواهد رسید.
در مصاحبه ای که از مردم ترکیه انجام شده است، عدم تغییر نظر آن ها در انتخابات یکم نوامبر قابل مشاهده است؛ چرا که از اقدامات اردوغان و حزب عدالت و توسعه رضایت ندارند.
جهت مشاهده و دانلود فیلم کلیک کنید
شرایط کنونی ترکیه حکایت از آن دارد که شکست زودهنگام دیگری در انتظار اردوغان و حزب متبوع وی قرار دارد؛ این شکست زودهنگام در انتخابات زودهنگام یکم نوامبر رقم خواهد خورد. حال در چنین وضعیتی بایستی منتظر برنامه های دیگر اردوغان بعد از شکست در این انتخابات باشیم. احتمالا تا به حال اردوغان به این نتیجه رسیده است که دیگر کاری از وی ساخته نیست و بایستی اقدامات دیکتاتورمآبانه در چارچوب قانون را به کنار گذارد؛ وگرنه شکست های پی در پی تیشه در ریشه قدرت وی خواهد زد و برای همیشه طعم شیرین قدرت را به کامش تلخ خواهد کرد.
فرجام سخن
شاید به سختی به باور می نشیند که این روزها ترکیه شاهد سخت ترین جنگ داخلی است اما پیگیری اتفاقات بعد از هفتم ژوئن گویای این حقیقت است که این اتفاقات نشات گرفته از یک پروژه مدیریت شده از سوی اردوغان و حزب متبوع وی است که به دنبال جبران شکست تلخ خویش در عدم کسب اکثریت پارلمان برای تشکیل دولت تک حزبی هستند. در این پروژه در گام اول شاهد به بن بست رساندن تشکیل دولت ائتلافی از سوی اردوغان و حزب متبوع وی بودیم. در گام بعدی و در فرصت 90 روزه حکومت موقت افزایش آرای حزب عدالت و توسعه دنبال می شود که درگیری های کنونی در همین قالب قابل تفسیر است اما همه شواهد بیانگر شکست اردوغان در انتخابات یکم نوامبر است و لازم است که اردوغان این شکست را بپذیرد. عدم پذیرش شکست در پارلمان برای وی و حزب متبوعش گران تمام خواهد شد.
منبع:دیدبان