سردار قاسم سلیمانی در عراق پیروز خواهد شد
رایان کراکر رئیس کارگروه ویژه آینده عراق در اندیشکده شورای آتلانتیک طی سخنانی مدعی شد: [سردار] سلیمانی فرمانده سپاه قدس، به دنبال رسیدن به آن چیزی است که ایران در دهه ۱۹۸۰ نتوانست به آن دست پیدا کند، یعنی پیروزی قطعی بر عراق به وسیله تجزیه آن...
اندیشکده شورای آتلانتیک در مراسم افتتاحیه کارگروه ویژه آینده عراق که در تاریخ ۱۶ فوریه در ساختمان این اندیشکده برگزار شد با رایان کراکر و جیمز جفری از سفیران اسبق آمریکا در عراق و ژنرال بازنشسته باربرو، معاون سابق ستاد (عملیات راهبردی) در خصوص کارگروه ویژه چندملیتی عراق، گفت و گو کرد. آنها در مراسم افتتاحیه این کارگروه ویژه شورای آتلانتیک در خصوص آینده عراق صحبت کردند. کراکر رئیس کارگروه ویژه و جفری مشاور ارشد این کارگروه هستند. ژنرال بازنشسته، مایکل باربرو، معاون رئیس سابق ستاد (عملیات استراتژیک) نیز عضو ارگروه ویژه چندملیتی عراق است.
• ایران، سوریه و روسیه بزرگ‌ترین چالش منطقه خاورمیانه هستند•
به گفته این سه تن از مقامات سابق آمریکا، ایران، سوریه و روسیه هرسه به عنوان بزرگ‌ترین چالش منطقه خاورمیانه مطرح می‌شوند و هرگونه تصوری در مورد همترازی منافع تهران و واشنگتن غیرواقعگرایانه به نظر می‌رسد.
جیمز جفری، که از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۲ به عنوان سفیر آمریکا در عراق خدمت کرده است، گفت: «ما در حال حاضر با مشکل ایران-سوریه-روسیه در خاورمیانه روبرو هستیم. این مشکل شماره یک ما در کل این منطقه است، با توجه به اینکه مشکل داعش نیز دارای اهمیت زیادی است.»
در سوریه، ایران و نماینده‌اش حزب‌الله، به رژیم بشار اسد کمک می‌کنند. روسیه نیز اسد را به وسیله انجام حملات هوایی برضد دشمنان این رژیم، حمایت می‌کند. این کمک‌های نظامی، جنگ داخلی سوریه را که به ششمین سال خود نزدیک می‌شود، به نفع اسد سوق داده است.
رایان کراکر که در دولت بوش به عنوان سفیر آمریکا در عراق خدمت می‌کرد، در این خصوص گفت: «در خاورمیانه این ذهنیت به وجود آمده که محور تهران-دمشق-مسکو در مقابل آمریکای منفعل ایستادگی می‌کند. این نظریه از دیدگاهی اغماضگرانه بیان شده است. دیدگاهی که کمتر اغماضگرانه باشد این است که در واقع محور تهران-دمشق-مسکو-واشنگتن وجود دارد و ما با انفعال خود با این جریان همدست و شریک جرم آنها شده‌ایم.»
• منافع ایران در عراق با آمریکا همسو نیست •
ایران و کشورهای ۵+۱ یعنی آمریکا، انگلیس، روسیه، فرانسه، چین و آلمان در جولای ۲۰۱۵ به توافقی رسیدند که در مقابل مهار جاه‌طلبی‌های هسته‌ای ایران، تحریم‌های این کشور را از میان بردارند. چند ماه پس از توافق، ایران دعوت برای شرکت در مذاکرات آینده سوریه در وین را پذیرفت.
کراکر به طور جدی در مورد مقاصد ایران مشکوک است. وی می‌گوید: «تصور اینکه توافق هسته‌ای، نوید ایران آرام و مهربانی را در منطقه می‌دهد، ساده لوحانه است. آنچه در عراق شاهد آن هستیم، نقشه قدیمی ایران است که در دهه ۸۰ و زمانی که ایران با سوریه گروه شبه‌نظامی حزب‌الله را در لبنان پایه‌ریزی کردند، به راه افتاد.»
ایران و عراق از سال ۱۹۸۰ تا سال ۱۹۸۸ که رهبر ایران، آیت‌الله روح‌الله خمینی، توافقنامه آتش‌بس را پذیرفت با هم در حال جنگ بودند. ایران امروزه از شبه‌نظامیان شیعه برای حفظ نفوذ خود در عراق استفاده می‌کند. وزارت امور خارجه آمریکا یکی از این گروه‌ها را با نام کتائب حزب‌الله (گردان حزب‌الله) به عنوان یک سازمان تروریستی خارجی نام می‌برد.
به گفته باربرو، هادی الامیری، رئیس یکی از این گروه‌ها با عنوان سپاه بدر، دستور پیشروی‌های نظامی خود را از ایران دریافت می‌کند. الامیری و [سردار] قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس ایران، سالیان سال ارتباط کاری نزدیکی با هم داشته‌اند.
باربرو گفت: «هرگونه تصور اینکه منافع ایران در عراق با آمریکا همسو باشد و اینکه فکر کنیم می‌توانیم با آنها ادغام منافع داشته باشیم، کاملاً نادرست است.» با این حال، گروه‌های شبه‌نظامی شیعه نقش حیاتی در کمک به نیروهای امنیتی عراق برای پس گرفتن اراضی تحت تسلط داعش داشته‌اند.
• جام پیروزی برای سردار سلیمانی•
به گفته باربرو، تمایز روشنی میان شبه‌نظامیان ملی‌گرا و آنهایی که تحت نفوذ ایران هستند، وجود دارد. او با اشاره به شبه‌نظامیان تحت حمایت ایران اضافه کرد: “مقامات عراقی مطمئن هستند که می‌توان با ملی‌گرایان به توافق رسید ولی «نگرانی بزرگ و سؤال این است که: چطور این غول را به داخل چراغ جادو بازگردانیم!»
کراکر یک فرضیه تحریک‌آمیز در مورد نقش ایران در عراق در نظر گرفته و می‌گوید: « [سردار] سلیمانی فرمانده سپاه قدس، به دنبال رسیدن به آن چیزی است که ایران در دهه ۱۹۸۰ نتوانست به آن دست پیدا کند، یعنی پیروزی قطعی بر عراق به وسیله تجزیه آن.»
رایان کراکر با توصیف داعش به عنوان «پوششی مناسب» برای بسیج کردن مردم عراق و سپس کنترل این بسیج به وسیله ایران گفت که جام زهری که [امام] خمینی در سال ۱۹۸۸ نوشید اکنون ممکن است برای [سردار] قاسم سلیمانی به جام پیروزی تبدیل شود.
• مأموریت کارگروه ویژه آینده عراق•
کارگروه ویژه آینده عراق از بیست و پنج کارشناس برتر جهانی در زمینه مسائل عراق با هدف بررسی علل جنگ و به عنوان مأموریتی برای از بین بردن داعش دیده می‌شود. این کارگروه به عملیات حقیقت‌یابی در کردستان عراق، بغداد و نجف می‌پردازد و یافته‌های خود را در اختیار دولت بعدی عراق خواهد گذشات تا رئیس جمهور جدید بتواند رویکردی بلندمدت برای ثبات در عراق اتخاذ نماید.
جان هانتسمن جونیور، رئیس اندیشکده شورای آتلانتیک در سخنان افتتاحیه کارگروه ویژه عراق گفت: «هم کارگروه استراتژی خاورمیانه شورای آتلانتیک و هم کارگروه عراق، بخشی از تلاش گسترده‌تر شورای آتلانتیک، با هدف خاص توانمندسازی جامعه بین‌المللی و نقش‌آفرینان منطقه با رویکردهای بلندمدت برای پاسخ به چالش‌های خاورمیانه هستند.»
این کارگروه، به بررسی آینده اقلیت سنی عراق، چشم‌انداز استقلال کردستان، راه‌هایی برای بهبود حکومت محلی و عملکرد اقتصادی، برنامه‌ریزی برای جمع‌آوری مجدد آوارگان داخلی و چالش خروج شبه‌نظامیان از عراق می‌پردازد.
• وقتی آمریکا از عراق خارج شد، میدان را برای ایران خالی کرد•
– نقش آمریکا در عراق
باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا که بسیاری از رأی‌ها را در دوره اول ریاست جمهوری خود به خاطر مخالفت با جنگ در عراق به دست آورده بود، در دسامبر ۲۰۱۱ نیروهای این کشور را پس از آنکه نوری المالکی نخست وزیر وقت دولت عراق با منع پیگیری قانونی نیروهای آمریکایی مخالفت کرد، از عراق خارج نمود.
جفری با اشاره به بی‌میلی عراق برای تصویب توافقنامه در زمینه مصونیت قانونی نیروهای آمریکایی گفت: «دولت اوباما از عراق بیرون نرفت. مشکل اینجاست که در صورتی که نیروهای کافی در عراق نباشند، قدرت واشنگتن برای انجام کارهای سخت کمتر و کمتر و کمتر می‌شود. ما می‌توانستیم پس از ۲۰۱۲ به شیوه مناسب‌تر پیش برویم ولی این کار را نکردیم.»
به گفته کراکر، وقتی آمریکا از عراق خارج شد، میدان را برای ایران و عوامل نیابتی‌اش در مرکز و جنوب عراق و در غرب برای داعش خالی کرد. اوباما از آن زمان بیش از ۳۵۰۰ دسته سرباز به درخواست نخست وزیر عراق حیدر العبادی و پس از گرفتن مصونیت پیگرد قانونی برای نیروهای آمریکایی، به عراق فرستاده است.
• جیمز جفری: داعش یک سازمان شیطانی است•
– پرداختن به علل ریشه‌ای
کراکر به خاطر شکست حکومت و بیگانگی از اقلیت سنی، ریشه در عراق دارد و تا حد زیادی نتیجه سیاست‌های نخست وزیر سابق، نوری المالکی است. او گفت: «دولت اسلامی عامل اصلی این مشکل است، نه یکی از دلایل.»
دولت اوباما، ائتلافی با بیش از ۶۰ کشور را با هدف کاهش و از بین بردن داعش در عراق و سوریه تشکیل داده است. در عراق، نیروهای امنیتی عراقی، رهبری این تلاش را برعهده گرفته و برخی مناطق مانند استان غربی رمادی را از داعش پس گرفته‌اند.
جفری گفت: «داعش یک سازمان شیطانی منحصر به فرد است، و از آنجا که افسران سابق بعثی نیز در این سازمان حضور دارند، در برخی موارد یک نیروی بیگانه در عراق محسوب می‌شود. من نسبتاً امیدوارم که در صورتی که بتوانیم حمله نظامی انجام دهیم، به نوعی وضوح دیدگاه اولیه دست پیدا کنیم ولی در صورتی که این مسئله باعث شود داعش به وسیله نیروهای تحت سلطه ایران اشغال شود، در حال عقبگرد به مشکلاتی مشابه در آینده خواهیم بود.»
باربرو گفت که چالش بزرگ در شکست دادن داعش پیدا کردن راهی برای تشویق جمعیت سنی برای نپذیرفتن این گروه است ولی مهم‌تر از همه، تضمین آینده عراق است. او گفت: «مطمئن نیستم بتوانیم چنین چیزی را تحمیل کنیم.»
یکی دیگر چالش‌های مهم این است که ظرفیت دولت عراق را برای ارائه خدمات ضروری از قبیل آب، برق، و بهداشت افزایش دهیم. این امکان به وسیله حضور داعش متوقف شده ولی عملیات نظامی برای بیرون راندن آنها از استان‌های بزرگ عراق در جریان است.
باربرو گفت: «آنچه ما [در مناطق تحت اشغال داعش] به آن رسیدیم، تشدید فقدان خدمات اساسی و زیرساخت‌ها است، مخصوصاً در مناطقی که بیشترین احتیاج را به این خدمات دارند یعنی مناطق سنی نشین. همانطور که در حال تلاش برای متقاعد کردن اهل سنت برای همراهی با دولت بغداد هستیم، با چنین چالشی نیز روبروییم که باید از پس آن بر بیاییم.»
• علاوه بر جنگ فرسایشی، فساد نیز در سیاست عراق بومی شده است•
علاوه بر این جنگ فرسایشی، فساد نیز در سیاست عراق، بومی شده است. هیچ یک از اعضا امیدوار نبودند که مسائل در این زمینه به زودی بهبود پیدا کند. کراکر گفت: «در صورتی که افرادی که به قدرت می‌رسند، بخواهند کلی پول از سیستم فعلی به جیب بزنند، انگیزه برای تغییر این شرایط بسیار کم و دور از دسترس خواهد بود.»
جفری اضافه کرد: «در صورتی که عراقی‌ها متوجه شوند فساد به حدی رسیده که تصمیم بگیرند آن را از بین ببرند و احتیاج به توصیه‌هایی برای چگونگی از بین بردن آن داشته باشند، می‌دانند چگونه با ما تماس بگیرند.»
منبع:اندیشکده اشراف
