دلایل اهمیت عدن برای عربستان
از دست رفتن عدن می تواند همچون دومینویی برای از دست رفتن سایر استان های یمن از تصرف انصارالله و قدرت گرفتن نیروهای تروریستی و تکفیری در این کشور باشد...
عدن در جنوب یمن و در سواحل دریای سرخ و متصل به خلیج عدن قرار دارد. بعد از فرار منصور هادی از صنعا، وی به عدن گریخت و سعی در تشکیل دولتی مستقل به کمک عربستان داشت که این امر با شکست مواجه شد و علناً با عدم موفقیت در تشکیل کابینه وی به عربستان گریخت و از همان موقع عربستان به طرق مختلف سعی در اشغال این شهر و خارج کردن کنترل آن از دست نیروهای مردمی و انصارالله را دارد. تحلیل حاضر در صدد پاسخ گویی به این مساله است که تصرف عدن از چه نقش و جایگاهی نزد بازیگران دخیل در بحران کنونی یمن دارد ؟
موقعیت ژئوپلیتیک عدن: عدن از نظر ژئوپلیتیکی به چند جهت مهم است:الف)واقع شدن در کنار دریای سرخ و تنگه باب المندب که این تنگه حلقه اتصال قاره آسیا و آفریقا و همچنین دسترسی کشورهای نفت خیز حاشیه خلیج فارس به کانال سوئز و در نتیجه دسترسی به دریای مدیترانه و کشورهای اروپایی است. ب) این تنگه محل عبور روزانه حدود 3 میلیون بشکه نفت خام از مناطق جنوبی خلیج فارس به اروپا می باشد و قطع جریان نفت می تواند ضربه مهلکی به کشورهای خلیج فارس( نفت به عنوان منبع درآمدی آنها) و کشورهای اروپایی(به عنوان واردکنندگان و مصرف کنندگان این منابع) وارد کند. ج) دسترسی عدن به دریا وهمچنین مجاورت با استان های که هر سه بازیگر مهم در یمن(انصارالله، طرفداران منصورهادی و القاعده) در این استان ها حضور دارند. د)عدن به عنوان تنها راه ارتباطی انصارالله و ارتش به دریا و جهان بیرون است.
بُعد نظامی و استراتژیک: در بعد نظامی عدن به سه دلیل مهم است:
1ـ عدن تنها منطقه ای است که عربستان می تواند عملیات زمینی با پشتیبانی دریایی علیه یمن صورت دهد، هر چند عربستان از ناحیه جنوبی خود نیز می تواند عملیات های زمینی ترتیب دهد اما به دو دلیل یکی شکست های گذشته عربستان از انصارالله در مناطق شمالی یمن و دیگری کوهستانی بودن این مناطق بر خلاف کویری و هموار بودن مناطق جنوبی یمن این امر را امکان پذیر نمی کند. 2ـ دسترسی عدن به دریا و عدم نیروی دریایی قوی در یمن در مواجه با عربستان است که نیروهای سعودی به راحتی با ورود از دریا به این مناطق میتوانند توازن نظامی در عدن را به نفع خود تغییر دهند. 3ـ فرودگاه مرکزی(هرچند این فرودگاه نظامی نبوده) در این استان نیز به عنوان منطقهای در نظر گرفته می شود که عربستان با تحت تصرف قرار دادن آن به راحتی می تواند تسلیحات خود را به این فرودگاه انتقال داده و به نوعی از شورشیان و گروههای تکفیری در جنوب یمن حمایت های نظامی را به عمل آورد.
بُعد قومی و فرهنگی: با توجه به بافت قبیله ای موجود در یمن، علت فرار منصور هادی به عدن، طرفداری مردم و همچنین تکیه بر جنوبی بودن وی بود و قبایلی که دراین استان زندگی می کنند اکثراً طرفدار طیف منصور هادی بوده و تا جایی که امکان داشته از وی حمایت های لازم را به عمل آورده اند و شاید یکی از دلایلی که عدن بین انصارالله و نیروهای منصورهادی دست به دست می شود همین عامل باشد.
نگاه بازیگران موجود به عدن
1.عربستان و منصور هادی به هیچ وجه حاضر نیستند که عدن به تصرف نیروهای مردمی درآید و تا جایی که امکان داشته با بمباران یا گسیل کردن نیروهای تروریستی سعی در تصرف این استان داشته، چون در صورت از دست دادن این استان امنیت انرژی عربستان به مخاطره افتاده و موازنه قدرت در جنوب یمن به سود انصارالله تغییر خواهد یافت.
2. انصارالله و گروههای مردمی با توجه به اهمیت عدن به هیچ وجه حاضر به از دست دادن آن نیستند، چون در صورت از دست دادن عدن احتمال تشکیل یک دولت وابسته به عربستان و آمریکا همانند آنچه در اوایل منصور هادی تشکیل داده بود، وجود دارد و همین دو دولت بودن شاید در آینده امکان تجزیه این کشور را تسریع ببخشد. از سوی دیگر از دست رفتن عدن می تواند همچون دومینویی برای از دست رفتن سایر استان های یمن از تصرف انصارالله و قدرت گرفتن نیروهای تروریستی و تکفیری در این کشور باشد. لذا انصارالله به طرق مختلف سعی در حفظ یمن با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی و سایر مناطق را دارد.
با توجه به چندین مرحله عملیات توسط آل سعود و نیروهای طرفدار منصور هادی برای تصرف عدن و شکست آنان، در حال حاضردست برتر با انصارالله است و مطمئناً عربستان به هیچ وجه از توطئه های خود برای بازپس گیری عدن دست بر نخواهند داشت و احتمالاً در آینده شاهد عملیات هایی برای تصرف این منطقه مهم باشیم.)
منبع : بصیرت