جنگ سوریه به داخل ترکیه کشیده می‌شود؟
سیاست‌های ترکیه در قبال بحران سوریه، دامن خود این کشور را هم گرفت. ناآرامی در ترکیه، نتیجه حمایت آنکارا از تروریست‌هایی است که مردم را در کشور همسایه‌اش قربانی می‌کنند. اندیشکده "بروکینگز" طی مطلبی با عنوان "جنگ داخلی سوریه به ترکیه می‌آید" نوشت: داعش سرانجام به ترکیه حمله کرده است....
درگیری‌های ادامه‌دار در ترکیه و به خصوص حمله‌ای که چند هفته پیش در شهر سوروچ به یک مرکز تجمع جوانان شد، نشان می‌دهد سیاست‌های غیرمسئولانه ترکیه در قبال بحران تکفیری‌ها در سوریه، بالاخره دامن خود این کشور را هم گرفته است. برخی کارشناسان معتقدند ناآرامی در ترکیه، نتیجه غفلت و حتی حمایت آنکارا از تروریست‌هایی است که مردم بی‌گناه را در کشور همسایه‌اش قربانی می‌کنند.
اندیشکده "بروکینگز" آمریکا طی مطلبی با عنوان "جنگ داخلی سوریه به ترکیه می‌آید" در همین خصوص توضیح می‌دهد: به نظر می رسد که داعش بالأخره به ترکیه حمله کرده است. احمد داوود اوغلو، نخست وزیر ترکیه، داعش را مسئول بمب گذاری انتحاری می داند که اخیراً در میان جمعیت زیادی از جوانان در شهر "سوروچ" در مرز سوریه صورت گرفت. این جوانان در مرکز فرهنگی گرد هم آمده بودند تا پروژه کمک رسانی و بازسازی را در کوبانی سوریه، درست آن سوی مرز، آغاز کنند.
جنگ داخلی سوریه به ترکیه می‌آید
تعداد کشته شدگان این حادثه دست‌کم 30 نفر بود و تعداد زیادی هم زخمی شدند. داوود اوغلو ضمن محکوم کردن حمله، وعده داد که عاملان را پیدا خواهد کرد. کوبانی سال گذشته هم شاهد مبارزات شدیدی بود و کردها در نهایت توانستند محاصره چندین ماهه داعش را که شهر را به خرابه ای تبدیل کرده بود، دفع کنند.
حمله به سوروچ در زمانی رخ داد که داعش در مبارزه با کردها متحمل شکست شده بود. در ماه ژوئن، کردها همراه با متحدان عربی سوری‌شان مبارزان داعش را از تل ابیض واقع در شرق کوبانی بیرون راندند. از آن زمان، دولت ترکیه شروع به هماهنگ سازی عملیات هایش با نیروهای ائتلاف غربی علیه داعش کرده است. ترکیه به آمریکا اجازه داد تا هواپیماهای بدون سرنشین خود را خارج از پایگاه نظامی ناتو در "اینجرلیک" واقع در نزدیکی مرز سوریه به پرواز درآورد. همچنین ترکیه سلول های گروه های داعش را در ترکیه سرکوب و وب سایت های وابسته به داعش را مسدود کرد. این اقدامات آنکارا باعث شد داعش تهدید به پاسخ و مقابله به مثل را به خاطر "سرکوب مسلمانان" در ترکیه تشدید کند.
افزایش ناامنی
حدود یک ماه پیش، من [کمال کریشجی] و "الیزابت فریس" همکارم در بروکینگز، در نزدیکی منطقه درگیری حضور داشتیم. در آن زمان، از نظم و ثبات نسبی در سوروچ، در مقایسه با سکوت وهم‌آور و تخریب مطلق کوبانی در آن سوی مرز تعجب کردیم.
درحالیکه عمده تمرکزمان بر وضعیت دو میلیون پناهنده سوری بود که اکنون در ترکیه حضور دارند، به بررسی عملیات های برون مرزی کمک رسانی به مناطق تحت کنترل مخالفان داخلی سوریه هم پرداختیم. دریافتیم که از آخرین زمان بازدیدمان، به خاطر افزایش حضور داعش در سوریه، ارسال کمک های برون مرزی بسیار سخت تر و خطرناک تر شده است.
هم مقامات دولتی و هم فعالان و صاحب‌نظران ابراز نگرانی می‌کردند که ورود تعداد زیادی پناهنده از سوریه به ترکیه، این کشور را نسبت به نفوذ داعش آسیب پذیر می سازد. آنها همچنین متذکر شدند که "این وضعیت از آن‌جایی رو به وخامت رفت که (طبق ادعاها) ترکیه برای مدتی طولانی، افزایش فعالیت های داعش در سرتاسر مرز را نادیده گرفت." حتی ادعاهای وحشتناک‌تری هم وجود دارند مبنی بر اینکه ترکیه در واقع در انجام آن فعالیت ها به داعش کمک می کرده است.
شک و تردیدها در سیاست‌گذاری و دولت
حمله به شهر سوروچ درست در زمانی صورت گرفته که تلاش هایی برای تشکیل یک دولت ائتلافی در ترکیه در پی انتخابات ژوئن انجام می‌شود. لازم به ذکر است این انتخابات به حزب حاکم عدالت و توسعه ضربه وارد کرده است. بسیاری از تحلیلگران تاکید دارند که نتیجه ضعیف این حزب در انتخابات، حداقل تا حدودی به دلیل نارضایتی عمومی از سیاست خارجی ترکیه در خصوص سوریه و خاورمیانه بوده است. برخی مفسران خواستار "بازسازی" سیاست خارجه ترکیه و همکاری نزدیک تر با ائتلاف علیه داعش هستند.
از قضا، حمله به سوروچ زمانی رخ داده که نشانه های اولیه از این فرایند "بازسازی"، اگرچه به کندی اما مطمئناً در حال بروز هستند. بدون شک، این حمله بر تلاش های صورت گرفته در جهت تشکیل ائتلاف تاثیر خواهد گذاشت. باید منتظر ماند و دید آیا این حمله به روند تشکیل دولت ائتلافی سرعت می بخشد یا ترکیه را وارد ورطه بی ثباتی بیشتر و انتخابات زودهنگام می کند.
قطعا تشکیل سریع دولت ائتلافی به ترکیه کمک می کند با چالش های رو به رشد بحران پناهندگان سوریه، تهدیدها برای امنیت ملی ترکیه و آثار آنها بر اقتصاد به شدت شکننده ترکیه مقابله کند. از سوی دیگر، ورود ترکیه به ورطه بی ثباتی و انتخابات زودهنگام به احتمال زیاد، ترکیه را هم وارد باتلاق سوریه می کند بخصوص اگر دولت اردوغان تهدید های اخیرش مبنی بر مداخله نظامی در سوریه را عملی کند.
باید امیدوار باشیم این حمله شنیع به شهر سوروچ، فرصتی فراهم کند تا عقل و منطق و احتیاط در ترکیه حکم‌فرما شود. دولت به منظور رهایی از هرج و مرج در منطقه و دستیابی به نظم می تواند از اقدامات اخیر برای همکاری با ائتلاف ضدداعش استفاده کند.
