تونس و تروریسم
دوشنبه, ۲۱ بهمن ۱۳۹۲، ۰۴:۱۲ ب.ظ
"مشکل تونس در حال حاضر این است که هر چند موفقیت های امنیتی در زمینه مبارزه با تروریسم یک نقطه قوت به شمار می آید و پیام مثبتی برای جامعه این کشور می باشد، اما همزمان پیامی منفی برای گردشگران و سرمایه گذاران خارجی قلمداد می شود، چرا که آنها بدون پرداختن به جزئیات، به این نتیجه می رسند که تونس با مشکل تروریسم دست و پنجه نرم می کند."
"آمال موسی"، ستون نویس و پژوهشگر آکادمیک تونسی در مقاله ای تحلیلی با اشاره به وضعیت کنونی تونس و موفقیت های اخیر دولتمردان این کشور در زمینه های سیاسی و امنیتی به ویژه مسئله مبارزه با تروریسم، به بررسی مسائلی از قبیل استقرار شبکه های تروریستی گسترده و مجهز در خاک تونس، گسترش روابط این کشور با الجزایر جهت بهره گیری از تجربه های آن در زمینه مبارزه با تروریسم و همچنین تاثیر مثبت موفقیت های امنیتی بر روی شهروندان تونسی و تاثیر منفی ادامه فعالیت تروریست ها در این کشور بر گردشگران و سرمایه گذاران خارجی پرداخته، جایی که در مقاله خود آورده است:
«افرادی که مسائل تونس را دنبال می کنند، به خوبی نخستین حادثه ترور سیاسی در این کشور در ششم فوریه سال گذشته میلادی را به یاد می آورند، حادثه ای که جان سیاستمدار فقید "شکری بلعید"، مخالف چپ گرای تونسی را گرفت.
با این حال، پس از گذشت نزدیک به یک سال و دقیقا در چهارم فوریه جاری، متهم اصلی عملیات ترور "شکری بلعید" طی عملیات گسترده نیروهای امنیتی تونس که به کشته شدن هفت تروریست منجر شد، از پای درآمد.
در واقع این پیشرفت کیفی در پرونده مبارزه با تروریسم در تونس، ما را به نوشتن یک یادداشت و یک نتیجه گیری وادار می کند.
در یادداشت خود به این مسئله اشاره می کنیم که محاصره برخی عناصر تروریستی خطرناک و کشتن آنها به دلیل مخالفت با تسلیم شدن را نمی توان موفقیتی برای دولت جدید تونس دانست که تنها چند روز قبل و به دنبال استعفای دولت قبلی به ریاست "علی العریض"، نخست وزیر پیشین این کشور روی کار آمده است، بلکه تنها قسمت این چنین بوده که دولت جدید ثمره تلاش های گسترده دولت مستعفی را بچیند.
بر این اساس، می توانیم دلیل باقی ماندن وزیر کشور کابینه مستعفی تونس در سمت خود در دولت جدید را درک کنیم، جایی که نقشه راه گفت و گوهای ملی برای تشکیل دولت شایسته سالار مستقل ایجاب می کرد که تمامی وزرای دولت مستعفی از سمت های خود برکنار شوند.
در همین راستا همچنین شاهد کم تجربگی برخی احزاب مخالف در تونس بودیم که با باقی ماندن وزیر کشور در سمت خود مخالفت می کردند، در واقع ورود این احزاب به صحنه سیاسی ایجاب می کرد که باهوش تر از این عمل کرده و با تعمق بیشتر در پرونده های حساس و مهم، در چارچوب منافع ملی با آنها تعامل می کردند نه اینکه به صورت کامل و متعصبانه، بر مخالفت بدون تفکر واقعی و آشنایی با جزئیات مسائل به ویژه مسئله امنیت تمرکز داشته باشند.
ما بر این باوریم که درک این مسئله بسیار مهم است تا حق دولت مستعفی تونس را نخورده و تلاش های آن را دست کم نگیریم، چرا که رسم انصاف و عدالت نیست که موفقیت های کیفی کنونی در زمینه امنیت را از آن دولت جدید بدانیم.
در همین زمینه به برخی اطلاعات اشاره می کنیم که مسائل مذکور را تایید می کنند، جایی که در دوران فعالیت دولت پیشین در تونس، گروهی 293 نفره از عناصر وابسته به شبکه های اعزام جوانان این کشور به سوریه دستگیر شدند و علاوه بر آن، اقدام دولت مستعفی مبنی بر جلوگیری از سفر بیش از هشت هزار دختر و پسر جوان تونسی به سوریه در راستای عمل به درخواست خانواده های آنها نیز نشان دهنده حجم نفوذ شبکه های تروریستی در جامعه تونس می باشد.
با این حال، تصمیم دولت مستعفی تونس مبنی بر فعالیت مخفیانه و عدم اتخاذ یک استراتژی ارتباطی هوشمند و مؤثر با رسانه های این کشور باعث شد که رسانه ها نسبت به توانایی های این دولت شک و تردید داشته باشند، به ویژه آنکه اشتباهات نخست دولت مستعفی از قبیل مدارا با انجمن های دفاع از انقلاب و گروه های سلفی نیز در نادیده گرفتن تلاش ها و اقدامات این دولت سهیم بوده و این در حالی است که ارزیابی حجم خطرات موضوع تروریسم در تونس همچنان محدود بوده و در تنگنا قرار دارد.
در سوی مقابل، نمی توانیم این مسئله را انکار کنیم که همزمانی موفقیت های امنیتی اخیر با کشته شدن متهم اصلی ترور "شکری بلعید" به افزایش حمایت ها از دولت جدید تونس کمک کرده و خوش شانسی بزرگی برای این دولت به شمار می آید، چرا که میان روی کار آمدن دولت کنونی و پاسخ به پرسش یک ساله بسیاری از شهروندان تونسی مبنی بر اینکه "چه کسی بلعید را کشت؟"، ارتباط برقرار کرد.
در همین حال، آن نتیجه گیری که می توانیم از پیشرفت کیفی در پرونده مبارزه با تروریسم در تونس داشته باشیم، این است که دستگیری عاملان ترور "شکری بلعید" و "محمد البراهمی"، نماینده مخالف در شورای ملی موسسان (پارلمان) و همچنین کشتار سربازان ارتش ملی این کشور در منطقه "جبل الشعانبی" طی ماه مبارک رمضان، مدت زیادی به طول انجامید و این مسئله نیز به نوبه خود تنش های سیاسی و اجتماعی زیادی در پی داشت.
این بدان معنی است که تروریسم وارد تونس شده و گروه های تروریستی موجود در این کشور نیز از شمار اندک عناصر مسلح و کمبود ذخایر جنگی از قبیل اسلحه، مواد منفجره و کمربندهای انتحاری رنج نمی برند.
در واقع با وجود آنکه بیشتر عناصر خطرناک و متهم به انجام عملیات تروریستی در استان "اریانه"، در شمال تونس حضور داشتند، اما وجود همان افراد مسلح و سلاح های کافی باعث شده بود که دستگیری این عناصر تکفیری افراط گرا همچنان سخت باشد.
در همین حال، احتمال دارد تعداد زیاد حملات تروریستی و انجام برخی از این حملات از سوی عناصر تروریستی در واکنش به هر گونه موفقیت امنیتی بر علیه آنها، نشان دهنده این باشد که تونس امروزه با مشکل استقرار شبکه های تروریستی در خاک خود رنج می برد و زمان مشخصی برای پایان جنگ بر علیه تروریسم در این کشور وجود ندارد.
از سوی دیگر، به نظر می رسد که در شرایط کنونی، روابط با الجزایر برای تونس از اهمیت دوچندانی برخوردار بوده و هر چند که مجاورت جغرافیایی و روابط تاریخی و فرهنگی میان تونس و الجزایر مسئله تازه ای نیست، اما مسئله تروریسم نیز اهمیت روابط میان دو کشور را بیشتر کرده و ابعادی مهم و راهبردی به آن افزوده است.
در واقع روابط میان تونس به عنوان مهد "بهار عربی" و آغازگر انقلاب های مردمی جهان عرب و الجزایر در حالی رو به گسترش نهاده که در آغاز این انقلاب ها، روابط الجزایر با کشورهای "بهار عربی" رو به سردی نهاده بود.
هر چند که سفر دولتمردان و روسای احزاب تونس و الجزایر به آن یکی کشور طی سه سال اخیر افزایش قابل ملاحظه ای به خود دیده، اما سفر اخیر "مهدی جمعه"، نخست وزیر جدید تونس به الجزایر به عنوان نخستین سفر خارجی رسمی وی از زمان در دست گرفتن این منصب را باید در چارچوب کمک گرفتن از توانایی های الجزایر در زمینه مبارزه با تروریسم قرار داد.
در پایان باید گفت که مشکل تونس در حال حاضر این است که هر چند موفقیت های امنیتی در زمینه مبارزه با تروریسم یک نقطه قوت به شمار می آید و پیام مثبتی به جامعه این کشور می باشد، اما همزمان پیامی منفی برای گردشگران و سرمایه گذاران خارجی قلمداد می شود، چرا که آنها بدون پرداختن به جزئیات، به این نتیجه می رسند که تونس با مشکل تروریسم دست و پنجه نرم می کند.»
«افرادی که مسائل تونس را دنبال می کنند، به خوبی نخستین حادثه ترور سیاسی در این کشور در ششم فوریه سال گذشته میلادی را به یاد می آورند، حادثه ای که جان سیاستمدار فقید "شکری بلعید"، مخالف چپ گرای تونسی را گرفت.
با این حال، پس از گذشت نزدیک به یک سال و دقیقا در چهارم فوریه جاری، متهم اصلی عملیات ترور "شکری بلعید" طی عملیات گسترده نیروهای امنیتی تونس که به کشته شدن هفت تروریست منجر شد، از پای درآمد.
در واقع این پیشرفت کیفی در پرونده مبارزه با تروریسم در تونس، ما را به نوشتن یک یادداشت و یک نتیجه گیری وادار می کند.
در یادداشت خود به این مسئله اشاره می کنیم که محاصره برخی عناصر تروریستی خطرناک و کشتن آنها به دلیل مخالفت با تسلیم شدن را نمی توان موفقیتی برای دولت جدید تونس دانست که تنها چند روز قبل و به دنبال استعفای دولت قبلی به ریاست "علی العریض"، نخست وزیر پیشین این کشور روی کار آمده است، بلکه تنها قسمت این چنین بوده که دولت جدید ثمره تلاش های گسترده دولت مستعفی را بچیند.
بر این اساس، می توانیم دلیل باقی ماندن وزیر کشور کابینه مستعفی تونس در سمت خود در دولت جدید را درک کنیم، جایی که نقشه راه گفت و گوهای ملی برای تشکیل دولت شایسته سالار مستقل ایجاب می کرد که تمامی وزرای دولت مستعفی از سمت های خود برکنار شوند.
در همین راستا همچنین شاهد کم تجربگی برخی احزاب مخالف در تونس بودیم که با باقی ماندن وزیر کشور در سمت خود مخالفت می کردند، در واقع ورود این احزاب به صحنه سیاسی ایجاب می کرد که باهوش تر از این عمل کرده و با تعمق بیشتر در پرونده های حساس و مهم، در چارچوب منافع ملی با آنها تعامل می کردند نه اینکه به صورت کامل و متعصبانه، بر مخالفت بدون تفکر واقعی و آشنایی با جزئیات مسائل به ویژه مسئله امنیت تمرکز داشته باشند.
ما بر این باوریم که درک این مسئله بسیار مهم است تا حق دولت مستعفی تونس را نخورده و تلاش های آن را دست کم نگیریم، چرا که رسم انصاف و عدالت نیست که موفقیت های کیفی کنونی در زمینه امنیت را از آن دولت جدید بدانیم.
در همین زمینه به برخی اطلاعات اشاره می کنیم که مسائل مذکور را تایید می کنند، جایی که در دوران فعالیت دولت پیشین در تونس، گروهی 293 نفره از عناصر وابسته به شبکه های اعزام جوانان این کشور به سوریه دستگیر شدند و علاوه بر آن، اقدام دولت مستعفی مبنی بر جلوگیری از سفر بیش از هشت هزار دختر و پسر جوان تونسی به سوریه در راستای عمل به درخواست خانواده های آنها نیز نشان دهنده حجم نفوذ شبکه های تروریستی در جامعه تونس می باشد.
با این حال، تصمیم دولت مستعفی تونس مبنی بر فعالیت مخفیانه و عدم اتخاذ یک استراتژی ارتباطی هوشمند و مؤثر با رسانه های این کشور باعث شد که رسانه ها نسبت به توانایی های این دولت شک و تردید داشته باشند، به ویژه آنکه اشتباهات نخست دولت مستعفی از قبیل مدارا با انجمن های دفاع از انقلاب و گروه های سلفی نیز در نادیده گرفتن تلاش ها و اقدامات این دولت سهیم بوده و این در حالی است که ارزیابی حجم خطرات موضوع تروریسم در تونس همچنان محدود بوده و در تنگنا قرار دارد.
در سوی مقابل، نمی توانیم این مسئله را انکار کنیم که همزمانی موفقیت های امنیتی اخیر با کشته شدن متهم اصلی ترور "شکری بلعید" به افزایش حمایت ها از دولت جدید تونس کمک کرده و خوش شانسی بزرگی برای این دولت به شمار می آید، چرا که میان روی کار آمدن دولت کنونی و پاسخ به پرسش یک ساله بسیاری از شهروندان تونسی مبنی بر اینکه "چه کسی بلعید را کشت؟"، ارتباط برقرار کرد.
در همین حال، آن نتیجه گیری که می توانیم از پیشرفت کیفی در پرونده مبارزه با تروریسم در تونس داشته باشیم، این است که دستگیری عاملان ترور "شکری بلعید" و "محمد البراهمی"، نماینده مخالف در شورای ملی موسسان (پارلمان) و همچنین کشتار سربازان ارتش ملی این کشور در منطقه "جبل الشعانبی" طی ماه مبارک رمضان، مدت زیادی به طول انجامید و این مسئله نیز به نوبه خود تنش های سیاسی و اجتماعی زیادی در پی داشت.
این بدان معنی است که تروریسم وارد تونس شده و گروه های تروریستی موجود در این کشور نیز از شمار اندک عناصر مسلح و کمبود ذخایر جنگی از قبیل اسلحه، مواد منفجره و کمربندهای انتحاری رنج نمی برند.
در واقع با وجود آنکه بیشتر عناصر خطرناک و متهم به انجام عملیات تروریستی در استان "اریانه"، در شمال تونس حضور داشتند، اما وجود همان افراد مسلح و سلاح های کافی باعث شده بود که دستگیری این عناصر تکفیری افراط گرا همچنان سخت باشد.
در همین حال، احتمال دارد تعداد زیاد حملات تروریستی و انجام برخی از این حملات از سوی عناصر تروریستی در واکنش به هر گونه موفقیت امنیتی بر علیه آنها، نشان دهنده این باشد که تونس امروزه با مشکل استقرار شبکه های تروریستی در خاک خود رنج می برد و زمان مشخصی برای پایان جنگ بر علیه تروریسم در این کشور وجود ندارد.
از سوی دیگر، به نظر می رسد که در شرایط کنونی، روابط با الجزایر برای تونس از اهمیت دوچندانی برخوردار بوده و هر چند که مجاورت جغرافیایی و روابط تاریخی و فرهنگی میان تونس و الجزایر مسئله تازه ای نیست، اما مسئله تروریسم نیز اهمیت روابط میان دو کشور را بیشتر کرده و ابعادی مهم و راهبردی به آن افزوده است.
در واقع روابط میان تونس به عنوان مهد "بهار عربی" و آغازگر انقلاب های مردمی جهان عرب و الجزایر در حالی رو به گسترش نهاده که در آغاز این انقلاب ها، روابط الجزایر با کشورهای "بهار عربی" رو به سردی نهاده بود.
هر چند که سفر دولتمردان و روسای احزاب تونس و الجزایر به آن یکی کشور طی سه سال اخیر افزایش قابل ملاحظه ای به خود دیده، اما سفر اخیر "مهدی جمعه"، نخست وزیر جدید تونس به الجزایر به عنوان نخستین سفر خارجی رسمی وی از زمان در دست گرفتن این منصب را باید در چارچوب کمک گرفتن از توانایی های الجزایر در زمینه مبارزه با تروریسم قرار داد.
در پایان باید گفت که مشکل تونس در حال حاضر این است که هر چند موفقیت های امنیتی در زمینه مبارزه با تروریسم یک نقطه قوت به شمار می آید و پیام مثبتی به جامعه این کشور می باشد، اما همزمان پیامی منفی برای گردشگران و سرمایه گذاران خارجی قلمداد می شود، چرا که آنها بدون پرداختن به جزئیات، به این نتیجه می رسند که تونس با مشکل تروریسم دست و پنجه نرم می کند.»
منبع : بیداری اسلامی