بررسی تهدیدهای خارجی پیش روی عربستان

فوت پادشاه عربستان که مدتی است به صورت جدی مطرح شده است و شرایط سیاسی-امنیتی عربستان را با چالش هایی جدی مواجه کرده است. در این شرایط گروه‌های خارجی که دست پرورده خود عربستان هستند خود را برای حمله به این کشور آماده می کنند...

شرایطی که برای بعد از وفات ملک عبدالله از سوی کارشناسان پیش بینی می شود شرایط نزاع و درگیری های داخلی است که این کشور را دستخوش تغییر قرار می دهد. از سوی دیگر حوادثی که در این کشور به وجود می‌آید نیز موید این پیش بینی است. از سویی قدرت طلبی و درگیری شاهزادگان سعودی در خصوص جانشینی ملک عبدالله یکی از مسائل و دغدغه‌های جدی در این کشور و ساخت قدرت آن است که زمینه بی ثباتی در این کشور را به وجود می آورد. این بی ثباتی در قدرت و درگیری های داخلی سبب متزلزل شدن هرم قدرت می شود و زمینه را برای تغییر در حکومت را برای سایر مخالفان این حکومت به وجود می آورد. مشکل دیگری که این کشور را تهدید می کند جنبش های شیعی داخل عربستان است که در زمان ملک عبدالله به شدت سرکوب می شدند. و پس از ملک عبدالله در این مدت بی ثباتی زمان خوبی برای فعالیت آزادانه این گروه است. اما این دو مسئله از جنبش های داخلی عربستان هستند این در حالی است که بنا بر اظهارات برخی مسئولین امنیتی این کشور تهدیدات خارجی ای که در زمان کنونی بزرگترین منطقه نفت خیز جهان را تهدید می کند خطرناک تر هستند. و عربستان الان در مرزهای شمالی خود تدابیر امنیتی را بسیار بیشتر از قبل کرده است.

در حال حاضر دو گروه تروریستی که خود دست پرورده عربستان هستند دو تهدید بزرگ خارجی برای این کشور به حساب می آیند. حسن ابوهنیه تحلیل گر جنبش های تروریستی می گوید عربستان به یک هدف واضح و درخشان برای جنبش های رادیکال شده است. عربستان به عنوان بزرگترین کشور صادر کننده نفت مورد توجه این گروه ها واقع شده است.

داعش

 گروه تروریستی داعش در سال 2004 به سرکردگی ابوعمر بغدادی شکل گرفت این گروه در ابتدا به نام القاعده عراق شناخته می شد. این گروه در عراق عملیات‌های مختلفی انجام داده است. این گروه در سال 2006 با نام «دولت اسلامی در عراق» شروع به فعالیت می‌کند و عملیات‌های متعددی هم انجام می‌دهد. از تجهیزات پیشرفته‌ای که در مناطق عملیاتی این گروه پیدا می شود نشان دهنده ارتباط این گروه با خارج است. در سال 2010 ابوعمر بغدادی می میرد و ابوبکر بغدادی جایگزین او می شود و سرپرستی این گروه تروریستی را بر عهده می گیرد. با روی کار آمدن ابوبکر بغدادی عملیات این گروه گسترده‌تر می شود و این گروه عملیات‌هایی را در سوریه شروع می کند. با وارد شدن این گروه به سوریه نام آن به داعش (دولت اسلامی عراق و شام) می شود. اما نکته قابل توجه در خصوص این گروه حمایت های مالی عربستان و سیاسی نظامی آمریکا از این گروه است. آمریکا ابتدای امر در سازمان ملل و عرصه جهانی به حمایت کامل از این گروه پرداخت و همچنین عربستان بودجه مورد نیاز این گروه را تامین می کرد. از طرف دیگر مفتی های وهابی حاضر در عربستان و حکومت سعودی مطابق با خواست و نفع این گروه فتوا صادر می کردند. اما اکنون عربستان تبدیل به دشمن آنان شده است و همراه آمریکا در طرح مبارزه با داعش است. اما اکنون عربستان داعش را در میان گروه های تروریستی قرار داده است و خواستار مبارزه با آن است.

 همچنین در امسال حکومت عربستان اعلام کرده است که کسانی که با گروه داعش همکاری داشته باشند تا 20 سال مورد حبس قرار خواهند گرفت. همچنین دادگاه کمک مادی و حمایت معنوی از این گروه ها را ممنوع کرده است. این در حالی است که اکنون 1400 عربستانی در سلسله مراتب این گروه هستند. این امر می تواند تهدید بزرگی برای عربستان باشد. در آبان ماه سال جاری فیلمی17 دقیقه ای از ابوبکر بغدادی منتشر شده است که در آن بیشتر از همه چیز در مورد عربستان سعودی صحبت می کند. البته او از گفتن عربستان سعودی خودداری می کند زیرا حاکمیت آل سعود بر عربستان را مشروع نمی داند بلکه از «بلاد الحرمین» یاد می کند. آنها گفته اند در حمله به عربستان نیز ابتدا به منطقه شیعه نیشین آن که نفت خیز نیز است حمله خواهند کرد. و همچنین از سوی برخی از اعضاء این گروه فیلمی منتشر شده است که در آن برخی از اتباع عربستان شناسنامه های خود را پاره می کنند و با دشنام دادن به پادشاه عربستان ناسزا می گویند و تهدید می کنند که در آینده به این کشور حمله خواهند کرد. هم اکنون نیز دولت عربستان تدابیر امنیتی را در مرزهای شمالی این کشور دو چندان کرده ست تا برای حمله احتمالی از سوی این گروه ها آمادگی داشته باشد. همچنین چندی پیش در پی حمله ای به مرزهای شمالی این کشور فرمانده نیروی های مرزی این کشور کشته شد.

القاعده

 گروه القاعده توسط آمریکا در افغانستان به وجود آمد. این گروه جهت مقابله با تفکرات کمونیستی شوروی شکل گرفت. این گروه از ابتدا با حمایت های مالی و اعتقادی عربستان شکل گرفت و تعداد زیادی از افراد با تفکر سلفی را تربیت کرد و تفکر رادیکال تکفیر غیر خود را به آنها الغاء کرد. این گروه همواره مورد سوء استفاده آمریکا بوده است. نخسین بار آمریکا به بهانه مبارزه با این گروه وارد منطقه خاورمیانه شد. سپس به مرور زمان این گروه بزرگ تر شد و در کشورهای مختلف شعبه های مختلفی پیدا کرد. یک شعبه از این گروه القاعده یمن است که در مرز های جنوبی عربستان واقع هستند. 700 نفر از اعضاء سازمانی القاعده یمن عربستانی هستند. این تعداد بالا خود یک تهدید برای عربستان به حساب می آید. زیرا عربستان این گروه را جزء گروه های تروریستی قرار داده است. در می 2014 در عربستان 64 نفر را دستگیر می شوند که قصد انجام ترور  در مناطق دولتی و حکومتی را داشته اند آنها وسایل مورد نیاز برای ساخت بمب های انفجاری را داشته اند. طبق بررسی های سرویس های امنیتی این افراد همگی با گروه القاعده و داعش در تماس بوده اند. همچنین این افراد از طریق یمن وارد این کشور شده بودند. همچنین چندی پیش فایلی صوتی از گروه تروریستی القاده یمن منتشر شده است که در  آن بیعت خود را با ابوبکر بغدادی اعلام می کنند و خود را تابع داعش می خوانند. سپس می گویند که سربازان بغدادی در یمن و شبه جزیره (عربستان) پراکنده هستند و در آینده پرچم داعش را در این کشور برافراشته خواهند ساخت. در این فایل صوتی همچنین مقامات سعودی تهدید به حمله به عوامل دولتی و مکان ها حکومتی می شوند.

نتیجه‌گیری

عربستان سعودی در پی سال های گذشته از تشکیل گروه های مختلفی حمایت کرده است. این گروه ها که رویکرد تکفیری داشته اند در کشورهای مختلف بحران هایی را به وجود آورده اند. این گروه ها که در ابتدای تشکیل مورد حمایت عربستان و آل سعود بوده اند در حال کنونی به یکی از معزل های امنیتی این کشور تبدیل شده اند. در زمان کنونی که ملک عبدالله حال نا مساعدی دارد و زمزمه هایی مبنی بر عدم بازگشت او وجود دارد درگیری ها بر سر جانشینی او در میان آل سعود در حال بالا گرفتن است و این فرصت مناسبی را برای فعالیت سایر گروه های مخالف عربستان است تا بتوانند به این حکومت ضربه وارد کنند. تهدید های خارجی این منطقه را به صورت ویژه تهدید می کند. دو گروه داعش و القاعده از گذشته در حال تهدید این کشور بودند و در زمان کنونی احتمال حمله به عربستان از سوی این دو گروه بسیار قوی شده است.

منبع: دیدبان