از موصل بوی توطئه می‌آید
امیر موسوی رییس مرکز مطالعات استراتژیک و روابط بین الملل در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این عقیده است، حضور نیروهای نفوذی در ارتش و عدم مسئولیت پذیری مسئولان عراقی نسبت به تحولات و نظام سیاسی موجب سوءاستفاده داعش و در نهایت عملیات های تروریستی آنها در سامرا و موصل شده است...
نیروهای داعش توانستند شهر موصل یکی از مهمترین شهرهای عراق را تصرف کنند. این اقدام به دنبال حملات آنها در شهر سامرا صورت گرفت. این در حالی است که نیروهای ارتش هیچ عکس العمل جدی برای مقابله با آنها انجام ندادند. اقدامات تروریستی گروه داعش ابتدا از استان الانبار آغاز شد. اما ارتش تا حدودی توانست از شدت حملات آنها در این استان بکاهد. منتها به دلیل بروز چالش های داخلی به خصوص هنگام انتخابات و پس از آن، نیروهای داعش توانستند حملات گسترده ای به شهر سامرا داشته باشند. اقدامی که ناکام ماند. هرچند ارتش توانست تعداد قابل توجهی از نیروهای این گروه را به هلاکت برساند اما این گروه در ادامه حملات خود به شهر موصل توانست به طور کامل این شهر را در تصرف خود در آورد. نکته قابل توجه در مورد موصل فرار مسئولان و عقب نشینی کامل ارتش است. همین مساله موجب شدت گرفتن حملات داعش شد. اقدامات داعش در حالی صورت می گیرد که کارشناسان نسبت به عملکرد ارتش و دولت دچار تردید شده اند. دولت عراق خواهان اعلام وضعیت فوق العاده توسط پارلمان این کشور را دارد. این موضوع را با امیر موسوی رئیس مرکز مطالعات استراتژیک و روابط بین الملل داشته ایم که در ادامه می خوانید:
دلایل عقب نشینی و منفعل بودن ارتش عراق با توجه به داشتن تجهیزات و تعداد نیروی کافی در مقابل داعش چیست؟
این رفتار ریشه در سازمان عقیدتی سیاسی ارتش دارد. فکر می کنم به دلیل نفوذی ها در ارتش، آنها اعتقادی به مقاومت برخورد همه جانبه با تروریست ها نداشته و تابع اکثریت برای استقرار یک نظامی سیاسی نیستند. از طرفی متاسفانه این مساله به فرماندهان و خیانت هایی که می کنند نیز بستگی دارد. انفجارهایی که در بغداد، موصل، سامرا و الانبار روی می دهد، نشان از نفوذ بعثی ها در ارتش دارد. این نفوذ در سطح فرماندهان، افسران و حتی مخبران سازمان امنیت و استخبارات است. متاسفانه آقای مالکی به این موضوع رسیدگی نکرد. هر فرد یا شخصیت نظامی به یک گروه، حزب و شخصیتی وابسته است که برخوردی با آنها صورت نگرفت. حتی تغییر، جابه جایی، اخراج، بازخواست یا رسیدگی به تخلفات فرماندهان نیز انجام نشد. سقوط موصل هم به دلیل خیانت فرماندار نینوا بوده است. فکر می کنم او در این قضیه دست داشته و حتی شایعات زیادی مبنی بر اینکه هزار نفر در حال حمله به موصل هستند به منظور تخریب روحیه نیروهای نظامی و انتظامی پخش کرد تا نیروها فرار کنند. خودش نیز فرار کرده و چنین شهر باعظمتی را رها کرد.
مسعود بارزانی اعلام همکاری با دولت مرکزی کرده اما گفته تا کنون پاسخی دریافت نکرده است. چرا آقای مالکی پاسخی به آنها نداده است؟
معلوم نیست کردها در چه حدی همکاری خواهند کرد. شک و تردیدهایی وجود دارد. خبرها نشان می دهد که کردها نیز همدستی داشتند. زیرا همزمان با حمله تروریست ها به موصل شاهد بسته شدن مرزهای کردستان و عدم اجازه دادن برای پناه بردن مردم به مناطق امن و همچنین بستن آبشارهای آب به سامرا و موصل بودیم. فکر می کنم مشکلاتی وجود دارد و مالکی نیز نسبت به همکاری کردها دچار شک و تردید است.
در حال حاضر لحظه به لحظه تعداد اعضا و تجهیزات داعش بیشتر و مجهزتر می شود. رییس پارلمان اعلام کرده فرار مسئولان و اینکه ارتش سلاح های خود را زمین گذاشته علت قوت گرفتن داعش است. چرا دولت اقدامات عملی انجام نمی دهد؟
این مساله به اختلافات رهبران سیاسی و مشکلات داخلی عراق که زیاد است، مربوط می شود. وضعیت نظام سیاسی عراق در حال تشکیل دولت جدید و اختلافات زیادی بر سر نخست وزیری و تقسیم وزارتخانه مطرح شده است. داعش نیز از این وضعیت سواستفاده کرده و مسئولان عراق نیز این کشور را رها کرده اند. این نشان دهنده عدم مسئولیت پذیری مسئولان عراقی است در عین حال که نشان داد، که در حدی نیستند که بتوانند کشور را اداره کنند. این نگرانی ها از ابتدا وجود داشت، اما آنها امنیت و رسیدگی به شرایط ویژه عراق، اقتصاد و مردم را رها کرده اند.
تاچه حد ممکن است رویدادهای عراق توطئه خارجی به خصوص توسط کشورهایی مانند عربستان باشد؟
صد درصد توطئه خارجی است. بدون شک عربستان در حال انتقام گیری است. عربستان به دلیل شکست سنگینی که از انتخابات سوریه و عراق متحمل شده تحمل آن را نداشته و در حال انتقام گرفتن است. مشاهده می کنید که چه تجهیزات، پشتیبانی لجستیکی و کمک های اطلاعاتی در اختیار گروه داعش قرار می دهد. در عین حال که شخصیت های امنیتی و سیاسی را در مناطق مختلف می خرند. آنها در سامرا مسئولان و فرماندهان نظامی- امنیتی را خریدند و در موصل نیز همین کار را کردند وگرنه چگونه ممکن است یک شهر بزرگ در چند ساعت سقوط کند. این نشان از وجود نفوذی ها دارد. بنابراین عربستان تحمل شکست بزرگ را ندارد و تلاش می کند به نحوی در عراق آشوب برقرار شود.
انتقادهایی مطرح می شود مبنی بر اینکه موضوع الانبار سیاسی شده است. حال تا چه حد می توان حملات تروریسی در موصل را به مسایل سیاسی تعمیم داد؟
داعش می داند که نمی تواند در این مناطق که حضور داشته باشد، زیرا سرانجام با برخوردهای امنیتی و بسیج عمومی رو به رو می شود. مردم عراق بیکار نمی نشینند. اما آنها تلاش می کنند سیستم سیاسی و روحیه نظامی را به هم بریزند و تلاش می کنند فشارها از فلوجه کمتر شود. زیرا مدتی است فلوجه محاصره بوده و فشار بر روی تروریست های داخل این شهر زیاد است. داعش می خواهد مناطقی را به صورت ضربتی تصرف کرده و زندانیان خود را آزاد کند و به بانک ها دستبرد بزنند و از برخی عناصر طرفدار دولت انتقام بگیرند. از این رو اعدام های میدانی انجام می دهند تا شرایط رعب و حشت در کل عراق ایجاد کنند. البته در پشت همه این اقدامات اسرائیل نیز وجود دارد.
چرا آمریکایی ها از عملکرد نیروهای عراقی راضی نیستند؟
آمریکایی ها هم بازی می کنند. البته آنها نیز از سوی اسرائیل و عربستان برای عدم تجهیز ارتش عراق با سیستم های جدید تحت فشار هستند. در عین حال این مساله به سستی مقامات عراقی به منظور درنظر گرفتن سیاست جدید برای مجهز کردن ارتش نیز بستگی دارد. وانگهی جمهوری اسلامی ایران پیشنهادهای خوبی به دولت عراق ارایه کرده ولی متاسفانه آقای مالکی به دلیل مشکلات داخلی این کشور، نتوانسته تصمیم جدی بگیرد.
دولت عراق از پارلمان درخواست اعلام وضعیت فوق العاده کرده است. اما از سوی پارلمان تا الان مورد موافقت قرار نگرفته است. آیا اعلام وضعیت فوق العاده موجب جدی شدن اقدامات علیه داعش با توجه عقب نشینی ارتش می شود؟
فکر می کنم شاید این پیشنهاد مورد استقبال قرار نگیرد. با توجه به جبهه گیری هایی که در داخل پارلمان و مشکلاتی که درون ائتلاف آقای مالکی وجود دارد، پارلمان وضعیت فوق العاده اعلام نکند. به همین دلیل فکر می کنم تنها راه حل این مساله استفاده از اختیارات ویژه فرماندهی کل قوا از ارتش، نیروهای امنیتی و بسیج عمومی است. این بهترین راه برای جلوگیری از پیشروی و خنثی کردن تحرکات تروریست ها است.
منبع : دیپلماسی ایرانی
