اندیشکده بگین سادات: ایران همچنان تهدید شماره یک برای اسرائیل است
مدیر یک اندیشکده صهیونیستی ادعا کرد که درباره ظهور داعش و همین‌طور میزان تهدید عمده آن، خیلی اغراق شده درحالی‌که ایران همچنان تهدید شماره یک ثبات در خاورمیانه است و حرکت این کشور به سمت زرادخانه هسته‌ای باید متوقف شود...
■ اسلام همواره بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت مردم خاورمیانه بوده است ■
این سازمان بازنمای ظهور اسلام سیاسی رادیکال در خاورمیانه در دهه‌های اخیر است. اسلام همواره بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت مردم خاورمیانه بوده است. درحالی‌که مصر، ایران و ترکیه در ایجاد یک هویت موازی قومی قوی موفق بوده‌اند، بسیاری از کشورهای عرب از ایجاد یک هویت قومی در قالب نظام آموزشی خود فرومانده‌اند. این بدین معناست که هویت‌های اولیه، قومی و قبیله‌ای، قدرتمندتر از وفاداری به کشوری خاص بوده‌اند. علاوه بر این بسیاری از کشورهای عربی در نوسازی و ارائه خدمات اساسی فرومانده‌اند؛ امری که به دیگر ساختارهای اسلامی مجال می‌دهد که به ارائه خدمات آموزشی، اجتماعی و پزشکی برای توده ضعیف اقدام کنند.
■پان‌عربیسم و پان‌اسلامیسم در برابر دولت‌های ملی عربی ■
شایان توجه است که اخوان‌المسلمین در سال ۱۹۲۸ تأسیس شد. این سازمان از آن زمان با تلاش برای حمایت از توده‌ها و درعین‌حال تلاش برای تغییر روند ایستای کشورهای مسلمان، با هدف ایجاد خلافت جدید، رشد کرده است. پان‌عربیسم – یک سائق ایدئولوژیک عام در میان اعراب- نیز مشروعیت کشورها را زیر سؤال می‌برد که خود منجر به تقویت انگیزه‌های پان اسلامی می‌شود. در میان شیعیان نیز غیرت شیعی باعث به وجود آمدن انقلاب اسلامی در سال ۱۹۷۹ شد؛ انقلابی که از آن زمان درصدد صادر کردن خود بوده است.
در طول چند دهه شاید این سرویس‌های امنیتی تنها سازمان کارآمد دولتی بوده‌اند که قانون و نظم و ثبات را حکم‌فرما کرده‌اند؛ اما حفظ آن پس از جنگ جهانی اول با چالش همراه بوده و سرانجام فروپاشیده است. ما شاهد توسعه شکست‌خورده کشور لبنان از دهه ۱۹۷۰ – جایی که انحصار سیاسی و جود ندارد ولی ده‌ها هزار غیرنظامی حاضر هستند- بوده‌ایم. جنگی داخلی در یمن از دهه ۱۹۶۰ برقرار بوده است؛ و این روزها تشدید شده است.
■ دستاوردهای داعش در سایه نبود قدرتی واقعی حاصل‌شده‌اند ■
سومالی نیز یک نمونه مطلوب برای یک کشور ورشکسته است. در این میان دولت خودگردان فلسطین از زمان تأسیسش در ۱۹۹۴ همواره مورد مناقشه شبه‌نظامیان رقیب بوده است. دیکتاتورهایی قوی عراق و لیبی را در دست داشتند؛ ولی با سقوط آن‌ها این کشورها تبدیل به کشورهایی ضعیف شدند. درحالی‌که موفقیت‌های نظامی و سیاسی داعش قابل‌توجه است، دستاوردهای این گروه در سایه نبود قدرتی واقعی حاصل‌شده‌اند. داعش هنوز با آزمونی واقعی در دولت سازی و غلبه بر مخالفت‌های خشونت‌آمیز مواجه نشده است.
■سناریوهایی درباره آینده داعش■
بدین ترتیب به نظر می‌رسد که هنوز زود است که نتیجه بگیریم که داعش قادر به حکم‌فرمایی و اعمال قانون و نظم در قلمرو تحت اختیارش هست یا نه. آیا این گروه از انشعابات پیش روی این‌چنین گروه‌هایی مصون خواهد ماند؟ آیا داعش می‌تواند به سمت ترکیه و ایران- دو قدرت نوظهور در خاورمیانه اسلامی -حرکت کند؟ آیا این سازمان برای اسرائیل خطرناک‌تر از حماس است؟
اگر داعش قادر باشد تا پیروزی‌های خود را در قالب بک دولت منسجم تحکیم کند و به سمت جنوب پیش برود تا به منابع نفتی جنوب دست یابد، تبدیل به یک نظام راهبردی واقعی می‌شود؛ اما هر پیشرفتی به سمت این سناریو با مقاومت شدید کشورهای خلیج‌فارس، ازجمله عربستان سعودی، مواجه خواهد شد. مقادیر زیاد دلارهای نفتی قادر خواهد بود تا تأمین امنیت در مواجهه با این تهدید را برای این کشورها بخرد. حتی دولت سردرگم «اوباما» نیز شاید سرانجام بتواند اهمیت این مسئله را درک کند.
■ بخش زیادی از جهان عرب برای چند دهه درگیر مشکلات داخلی خود خواهند بود ■
بدین ترتیب وضعیت فعلی تغییری در ارزیابی‌های راهبردی ایجاد نمی‌کند. بخش زیادی از جهان عرب برای چند دهه درگیر مشکلات داخلی خود خواهند بود و بدین ترتیب نمی‌توانند دشمنی جدی برای اسرائیل و غرب باشند؛ اما روشن است که محور شیعه به رهبری ایران همچنان تهدید درجه‌یک ثبات در خاورمیانه است. حرکت ایران به سمت زرادخانه هسته‌ای – به‌عنوان مسئله‌ای که شرایط را کاملاً تغییر می‌دهد -باید متوقف شود. متأسفانه به نظر می‌رسد غرب ساده‌اندیش همچنان به دنبال دلجویی از ایران است درحالی‌که تهدید داعش نیز به جد گرفته نشده است.
ترجمه از پایگاه اشراف
